Van teamspeler tot taakmeester
Het is het mooiste beroep, als je het aan paraveterinairen vraagt. De medische zorg van dieren op je nemen. De veelzijdigheid die een werkdag kan bieden. En de verschillende richtingen die mogelijk zijn als je je wilt specialiseren. Maar het werk van een paraveterinair is veel meer dan dat.
Natuurlijk werk je met dieren, maar je hebt vooral te maken met mensen: je collega’s en de eigenaren van de huisdieren. Eigenaren zijn vaak gestrest omdat hun dier ziek is, en dat kan communicatie lastig maken. Soms reageren ze geïrriteerd, maar dat komt meestal door zorgen om hun huisdier.
Waar moet je rekening mee houden?
Als paraveterinair ben je ook veel bezig met schoonmaken. Dit gaat niet alleen om het schoonmaken van spreekkamers, maar ook om het steriliseren van instrumenten en het schoonhouden van de operatiekamer, zelfs tijdens een operatie. Gelukkig voelt dit schoonmaakwerk niet altijd als een last. Daarnaast werk je vaak meer met mensen dan met dieren. Dieren die in een kliniek komen, zijn vaak gestrest en kunnen daardoor soms minder vriendelijk reageren. Het is belangrijk om dit gedrag goed in te kunnen schatten. Je werkt in teamverband, dus samenwerken is essentieel. Als paraveterinair ben je ook het eerste aanspreekpunt voor eigenaren, zowel aan de balie als aan de telefoon. Je moet dus goed met mensen kunnen omgaan.
Verschil paraveterinair en dierenartsassistent
Een dierenartsassistent heeft geen specifieke opleiding nodig om het werk te doen. Een opleiding in dierverzorging kan wel handig zijn, maar is niet verplicht. Een paraveterinair daarentegen heeft een erkende opleiding afgerond en mag medische handelingen zelfstandig uitvoeren. Dit is iets wat een dierenartsassistent niet mag doen.
Daarnaast is de dierenarts altijd verantwoordelijk voor wat een dierenartsassistent doet of zegt. Als een dierenartsassistent bijvoorbeeld een verkeerd advies geeft, is de dierenarts daarvoor aansprakelijk. Bij een paraveterinair ligt dat anders. Zij is zelf verantwoordelijk voor haar eigen handelingen.
Omdat paraveterinairen meer bevoegdheden hebben, ligt de voorkeur voor een volledig veterinair team bij hen. Toch zien we in grotere dierenklinieken steeds vaker medewerkers met een achtergrond in dierverzorging. Dit komt door het tekort aan paraveterinairen. Deze dierverzorgers ondersteunen bij de verzorging van zieke dieren en bij het schoonmaken van de ruimtes. Ze werken dan onder de verantwoordelijkheid van de paraveterinair.
Belangrijke eigenschappen voor een paraveterinair
- Teamspirit en zelfstandig kunnen werken
- Taakgerichtheid
- Zelfreflectie
- Feedback kunnen geven en ontvangen
- Goede communicatie met eigenaren
- Servicegerichtheid
- Zorgvuldigheid
Opleiding
Om paraveterinair te worden, volg je een MBO-niveau 4-opleiding. Er zijn tien scholen in Nederland waar je de opleiding kunt doen, en er zijn ook mogelijkheden voor volwassenenonderwijs. De opleiding duurt twee tot vier jaar, afhankelijk van je vooropleiding en het type opleiding dat je kiest. Het examen bestaat uit een theorie- en een praktijkgedeelte.
Opleidingsinstituten:
- Aeres MBO (Barneveld, Leeuwarden)
- Terra MBO (Emmen, Groningen, Meppel)
- Zone College (Almelo, Deventer, Doetinchem, Hardenberg, Zwolle)
- Landstede (Raalte)
- Curio (Breda)
- Yverta (Aalsmeer, Den Bosch, Dordrecht, Heerlen, Helmond, Horst, Houten, Nijmegen, Rijswijk)
- Capabel (Amersfoort, Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Hengelo, Maastricht, Rotterdam, Utrecht, Zwolle)
- Lentiz (Maasland)
- LOI (thuisstudie of klassikaal, Amsterdam, Eindhoven, Leiderdorp, Rotterdam, Utrecht, Zwolle)
- Vonk (Alkmaar)
Theorie en stage
In het eerste jaar leer je de basis van de verzorging van kleine en grote huisdieren. Later komen de vakken aan bod die specifiek met diergeneeskunde te maken hebben, zoals celleer, anesthesie en instrumentenkennis. Ook loop je minimaal 500 uur stage in een dierenkliniek. Soms komt hier nog extra stage bij, bijvoorbeeld in een dierenasiel of bij een schapenhouderij.
Registratie en tuchtrecht
Na het behalen van je diploma moet je je registreren bij het Diergeneeskunderegister. Alleen dan mag je als paraveterinair werken. Een paraveterinair is verantwoordelijk voor zijn of haar eigen handelen. Als je een fout maakt, kan het zijn dat je voor de tuchtrechtbank moet verschijnen, net als een dierenarts of een arts voor mensen.
Beroepsvereniging Vedias
Vedias is de beroepsvereniging voor paraveterinairen. De vereniging is opgericht in 1981 en zet zich in voor het versterken van het beroep. Vedias werkt samen met de werkgeversbond om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren en heeft invloed op landelijk niveau. Er wordt momenteel gesproken over het uitbreiden van de taken en verantwoordelijkheden van paraveterinairen.
Werkveld en baankansen
Of je na je studie snel werk vindt, hangt af van verschillende factoren. Soms kan je na je stage blijven werken op je stageplek, maar er moet dan wel een vacature zijn. De kansen op werk verschillen ook per regio. In de Randstad zijn er op dit moment (december 2024) veel vacatures, terwijl er in het noorden van Nederland minder werk beschikbaar is.
Doorgroeimogelijkheden
Als paraveterinair kun je doorgroeien door je te specialiseren, bijvoorbeeld in anesthesie of tandheelkunde. Er zijn twee niveaus in de cao: een startend paraveterinair en een senior paraveterinair. Een senior paraveterinair heeft veel ervaring en kan leidinggeven aan junior collega’s. Daarnaast kun je doorgroeien naar managementfuncties, zoals locatie- of kliniekmanager, eventueel in combinatie met paraveterinaire taken.
Credits
Dit artikel is geschreven door Rianne van der Wal, kliniekmanager en paraveterinair bij Uw Dierenarts in Lelystad. Tevens bestuurslid van Vedias.