Een korte of een lange lijn?

Een korte lijn is handig, toch?

In een drukke winkelstraat gebruiken mensen vaak een korte lijn en dan is het gewenst dat je hond netjes naast loopt zonder te trekken. En bij het uitlaten heb je vaak het plan om van A naar B te gaan en jouw hond loopt mee aan de lijn. Als je hond aangelijnd is, gaat veel communicatie tussen jou en je hond via de lijn. Je hond geeft aan dat hij ergens sneller naar toe wil, of er juist niet graag naar toe wil. Hij geeft ook aan dat hij soms graag even wil snuffelen of stilstaan om informatie te verzamelen. Jij geeft via de lijn aan dat hij nu even niet kan stilstaan of naar dat ‘ergens’ kan gaan. Naast de communicatie via de lijn heb jij ook meer controle als je hond aan een korte/strakke lijn meeloopt. Een korte lijn (minder dan 2 meter) klinkt als ideaal, maar is het dat ook?

Wat is het effect van een korte/strakke lijn op je hond?

Fysieke gevolgen

De kans bestaat dat je hond fysieke problemen krijgt als hij lang of vaak druk ervaart van de strakke lijn. Ook als je hond ineens het einde van de lijn bereikt en met een schok stilstaat, kan dat een nekblessure geven. In de nek bevinden zich veel kwetsbare weefsels zoals de luchtpijp, zenuwen, bloedvaten en de nekwervels. Dit is eerder het geval als je gekozen hebt voor een halsband dan bij een hondentuig. Bij honden die veel trekken kan dit ook gevolgen hebben voor de spieren en gewrichten bij de achterhand en blessures geven op de lange termijn en zeker bij jonge honden is voorkomen beter dan genezen. Daarnaast kan een korte/strakke lijn ook fysieke gevolgen hebben voor degene aan de andere kant van de lijn. Veel mensen krijgen zelf last van spieren, pezen en gewrichten in de schouder.

Effect op gedrag

Honden die los zijn, zullen meestal niet recht op elkaar aflopen. Bij een ontspannen hondenontmoeting lopen ze met een boogje eerst een beetje om elkaar heen om informatie te verzamelen. Honden die kort aan de lijn zitten kunnen dit niet doen en worden meestal recht naar elkaar toe geleid doordat jij gewoon doorloopt. Ook kunnen ze niet hun lijf of kop een beetje wegdraaien van de andere hond waardoor een ‘beleefde’ hondenbegroeting niet mogelijk is. De andere hond zal hier ook op reageren en zonder dat je het zo bedoeld, ontstaat er spanning tussen de honden. Ook heeft je hond weinig mogelijkheden om te doen wat hij graag zou willen doen, namelijk snuffelen.

Wat is het effect van een lange/slappe lijn op je hond?

Fysieke gevolgen

Als er geen spanning op de lijn staat, wordt je hond niet beperkt in zijn beweging bij het lopen en staat hij op zijn eigen pootjes. Ook wordt vanzelf de natuurlijke neiging van de mens om de lijn als stuur of correctiemiddel te gebruiken een stuk minder als er geen spanning op de lijn staat. Een flexlijn is wel lang, maar hangt nooit slap. Je hond moet tenslotte altijd trekken om vooruit te komen. Ook de ‘klap’ in de nek bij plotseling stoppen is met een flexlijn soms lastig te voorkomen.

Effect op gedrag

Met een langere lijn kan je hond meer natuurlijk gedrag uitvoeren zonder dat de lijn meteen strak komt te staan als hij een graspol wil besnuffelen. Ook kan hij zijn kop en/of lijf wegdraaien van tegemoetkomende honden. Hierdoor zal de andere hond ook met minder spanning reageren en bouwt de spanning tussen honden minder snel op. Nog meer effect zie je als je jouw hond de mogelijkheid geeft om een boogje te maken om ‘het gevaar’ heen te lopen zonder dat er spanning op de lijn komt.

Lijnhantering op de BAT-manier

Bij BAT (Behavior Adjustment Training) maak je gebruik van een lijn van 5 meter. Dat wil niet zeggen dat je hond altijd 5 meter van je af loopt. Meestal loop je ruim 2 meter achter je hond en heb je de rest van de riem om je hond meer ruimte te geven als hij even opzij wil snuffelen.

Hoe “zien” honden met hun neus? – Alexandra Horowitz

Tijdens het wandelen op de BAT-manier is het de bedoeling dat je hond zo min mogelijk stress ervaart en zo min mogelijk wordt beperkt in zijn bewegingsvrijheid om te doen wat hij het liefst doet: snuffelen. Snuffelen is dé manier waarop honden de wereld ‘bekijken’ en elke graspol is als een Facebookpagina met veel informatie.

Bij lijnhantering op de BAT-manier geef je je hond het gevoel van vrijheid doordat jij er voor zorgt dat de lijn niet strak komt te staan. (Dit is iets anders dan wandelen zonder trekken waarbij de hond er voor moet zorgen dat de lijn slap blijft.) Deze vrijheid is niet grenzeloos. Je hebt tenslotte de lijn vast om je hond te kunnen begrenzen als dat nodig is. Op de BAT-manier doe je dat door een stukje lijn door je hand te laten glijden en langzaam af te klemmen (slow-stop). Je hond krijgt hiermee een aankondiging dat er gestopt gaat worden en er is geen abrupte stop. Als je hond dan stilstaat, staat de lijn even strak (dat kan niet anders) en meteen geef je hem weer een beetje lijn erbij zodat de spanning weer van de lijn is. Hierdoor kan je hond ook niet in de lijn ‘blijven hangen’ en moet hij op zijn eigen pootjes in balans gaan staan (rebalance). Dit ‘aarden’ heeft dan ook weer gevolgen op zijn gedrag.

Bekijk onderstaand filmpje over het hanteren van de lijn op de ‘BAT-manier’:

Tijdens de dagelijkse wandeling

Ondanks de langere lijn en de slow-stop is het einde van de lijn wel het einde van de lijn. Het is niet de bedoeling dat je hond je daarna weer over straat trekt. Net als bij ‘wandelen zonder trekken’ gaat je hond leren dat een slappe lijn betekent dat hij verder kan lopen en een stop is een stop en niet verder vooruit. Zowel met een iets kortere lijn (2 meter) als een langere lijn (5 meter) kan je zelf proberen om geen spanning op de lijn te zetten. En door gebruik te maken van de slow-stop (en rebalance) zal je hond al anders aan de lijn gaan lopen en minder ‘gespannen’ over straat gaan. Vooral als je daarnaast je hond ook iets meer keuze geeft waar hij kan gaan snuffelen en hoelang hij daar over doet, dan is hij echt even ‘uitgelaten’. Wil je gehaast van A naar B of door de drukke winkelstraat? Dan maakt het niet zoveel uit wat voor soort lijn je gebruikt. Je hond kan alleen maar meelopen en was waarschijnlijk liever thuis gebleven.

Meer weten?

Yvonne Bonnet, gedragstherapeut en BAT-instructeur bij Service4Dogs, geeft binnenkort lezingen over BAT in o.a. Amsterdam en Rotterdam. Zie de agenda van Service4Dogs