Voorkomen is beter dan genezen

We willen een fijne huishond

Wat wij hondeneigenaren het liefste willen is een hond die gelukkig is en goed in zijn vel zit én die past binnen ons mensenleven. Een hond die mee kan naar de dingen die wij belangrijk vinden.

Een hond leert 24 uur per dag

Om dit te bereiken is het belangrijk om, op de juiste momenten, de juiste oefeningen met je hond te doen. Maar, wat ook erg belangrijk is, en wat wij ons soms niet voldoende realiseren, is dat onze honden voortdurend leren. Ook op het moment dat wij niet met onze hond aan het oefenen of trainen zijn. Jouw hond leert ook gedurende dagelijkse situaties. Ongemerkt misschien voor jou. Of onbedoeld. Dat kunnen ‘goede’ dingen zijn, maar er kan ook (voor ons en wellicht ook voor onze hond zelf) ongewenst gedrag aangeleerd worden.

Neem nu als voorbeeld het ontvangen van bezoek. Misschien is je hond jong en enthousiast. Op het moment dat de bezoekers binnenkomen, kom je tot de ontdekking dat je hond gaat opspringen en zich druk gedraagt. Je vindt het vervelend voor je bezoekers en op dat moment ga jij misschien wel “laag, laag” tegen je hond roepen. Maar ondanks dat je dit doet, blijft je hond maar druk, en lijkt het niet te helpen. Misschien omdat je het commando ‘laag’ nog niet hebt aangeleerd aan je hond. Je hond begrijpt op dat moment dan waarschijnlijk niet wat je bedoelt. Ondertussen leert je hond misschien wel dat opspringen belonend voor hem of haar is. Je hond krijgt namelijk aandacht en dat was wat hij of zij graag wilde in deze situatie.

Het is een menselijke eigenschap dat wij vaak pas gaan reageren op het moment dat er iets misgaat. In bovenstaande situatie ging je pas reageren op het moment dat je hond zo druk werd.

Voorkomen is beter dan genezen

Het oude gezegde ‘voorkomen is beter dan genezen’, is iets waar je zeker rekening kunt houden in de opvoeding van je hond.

Je kunt bijvoorbeeld, voorafgaand aan een bepaalde situatie, proberen te visualiseren hoe je zou willen dat het gaat. Dus als jij graag wil dat jouw hond het bezoek rustig begroet, kun je vooraf nadenken hoe je je hond hierbij zou kunnen helpen. Door bijvoorbeeld, zodra het bezoek binnenkomt en je hond is nog rustig, de hond hiervoor te belonen. En niet te wachten tot je hond alles uit de kast gaat trekken om de aandacht van het bezoek te krijgen. Of door te beginnen met het commando “laag” aan te leren op een rustig moment (wanneer er helemaal geen bezoek in huis is), zodat je het in een latere fase kunt toepassen wanneer er bezoek komt. Of misschien door je hond een afleidende snack te geven bij de binnenkomst van de visite, zodat hij/zij zich bij de eerste drukte zelf even kan bezighouden en zijn focus minder op de visite richt. Wat werkt is natuurlijk per hond verschillend.

Dit is maar een klein voorbeeld. Maar zo zijn er talloze in de dagelijkse gang van zaken met je hond.

Om je nog een voorbeeld te geven: stel je bent aan het wandelen met je hond, je hond loopt rustig met je mee en snuffelt hier en daar lekker in de graskant. Misschien kijk jij dan een beetje om je heen en ben je in je hoofd misschien al bezig met de dingen die je dadelijk wilt gaan doen. Totdat er een andere hond aankomt en je hond ineens aan de lijn trekken omdat hij graag met deze hond wil kennismaken. Jij vindt dat op dat moment geen goed idee dus je probeert je hond te manen om met je door te lopen. En als dat dan niet lukt dan raak je misschien gefrustreerd of baal je dat je hond weer zo hard aan de lijn trekt. En je hond leert misschien wel dat andere honden tijdens de wandelingen vervelend is, omdat dat tot frustratie (bij jou én bij jouw hond) leidt, en ontwikkelt hierdoor misschien wel uitvalgedrag.

Ook in deze situatie kan het helpend zijn je hond juist aandacht te geven op de momenten dat hij of zij hetgeen doet wat je zo graag wil, namelijk rustig met je meewandelen en ontspannen snuffelen. Dit zijn juist de momenten waarop je je hond kunt belonen. Ook kun je je hond, vanaf het eerste begin dat hij of zij andere honden gaat zien op straat, op een goede manier begeleiden. Zodat je voorkomt dat je hond, noodgedwongen, zichzelf bepaald gedrag aanleert. Misschien is het in jullie geval zinvol om jouw hond te leren, bij het zien van een andere hond (op afstand), om even bij jou in te checken. Zodat jij je hond vervolgens toestemming kunt geven contact te maken met de andere hond (als dat wenselijk is voor beide honden), of juist niet (door je hond een leuk/interessant alternatief te bieden). Zo’n benadering kan dan een hoop gedoe schelen in de toekomst.

Puber met bananen in de oren

Debby van Dongen van Doggo.nl: “Tijdens de puberteit kan de opvoeding soms een uitdaging zijn. Denk bijvoorbeeld aan een puberende reu die alle geurtjes interessant vindt en met name die van (loopse) teefjes. Tijdens het loslopen bestaat dan de kans dat hij bijvoorbeeld een geurspoor vindt en het op een lopen zet. Je kunt roepen wat je wilt, maar je reu vindt dat spoor velen malen interessanter en terug komen wordt dan wel erg moeilijk! Zodra je weet dat er in een bepaalde omgeving voor jouw puber te veel afleidingen zijn, dan is het beter om je hond daar voorlopig aan te lijnen of om (tijdelijk) op een andere plek te gaan wandelen. De kans dat je ongewenst gedrag in de hand werkt is dan behoorlijk aanwezig. Maak het je hond niet onnodig moeilijk en zorg dat oefeningen (zoals hier komen) altijd succesvol zijn. Ook hier geldt: voorkomen is beter dan genezen.”

Foto: Bowie, puberreu. Hij mag alleen dáár los waar het kan en waar zijn focus op zijn mens blijft en niet bij allerlei afleidingen.

Blijven anticiperen

Er zijn tal van voorbeelden te geven. Belangrijk is het dus voor ons als hondeneigenaren, ons te realiseren dat onze honden voortdurend leren. En dat wij, door ons hiervan bewust te zijn, en door hierop te anticiperen, onze honden beter kunnen voorbereiden en begeleiden in allerhande situaties. Zodat onze honden van begin af aan leren hoe ze zich op een gewenste manier kunnen gedragen binnen onze mensenmaatschappij.