Met de handen in het haar
Jouw hond vertoont gedrag wat je graag anders zou willen zien. Iedere dag moet je obstakels overwinnen en je hond meerdere keren tot de orde roepen. Het hebben van een hond is dan niet altijd even leuk meer. Maar je houd van je hond en schakelt professionele hulp in. Je hoopt dat een hondengedragstherapeut jou en je hond kan helpen. Een verstandige beslissing! Een gedragstherapeut heeft ervoor geleerd en kan jou coachen om het probleem aan te pakken.
Echter soms heeft de therapie niet het gewenste effect. Op Facebook lezen we wel eens berichten van mensen die “alles” al geprobeerd hebben. Ze hebben al meerdere hondengedragstherapeuten over de vloer gehad en niets heeft geholpen. Waar gaat het dan mis?
Er is hoop!
Met dit artikel willen we jou in je zoektocht naar hulp een hart onder de riem steken. Oplossingen bestaan! Het gedrag is om te buigen, echter wel onder bepaalde voorwaarden.
1. Deskundigheid van de gedragstherapeut
Helaas is het beroep van hondengedragstherapeut een vrij beroep. Iedereen die denkt iets van honden te weten kan zich inschrijven bij de Kamer van Koophandel en zichzelf verkopen als hondengedragsexpert. Zo zijn er in Nederland en België talloze ‘pack leaders’ en ‘hondenfluisteraars’ actief die na het zien van voorbeelden op TV denken dat ze deskundig zijn.
Wist dat er in Nederland en België opleidingen op HBO-niveau bestaan voor het beroep van hondengedragstherapeut? Tijdens deze opleidingen wordt o.a. aandacht besteed aan psychologie, ethologie, rassenleer, diagnostiek en wetenschap. Gedrag is complexer dan je denkt! Gedrag kan zelfs verslechteren als je in zee gaat met iemand die ondeskundig is en er bijvoorbeeld achterhaalde theorieën of trainingsmethoden op na houdt. Bijscholen is daarom een vereiste! Wanneer een gedragstherapeut is aangesloten bij een branchevereniging dan heb je de garantie dat deze persoon over actuele kennis bezit.
2. De juiste diagnose
Vaak is het niet wat het lijkt. Probleemgevend gedrag is in de meeste gevallen een symptoom van iets anders.
Natuurlijk kun je gedrag snel beïnvloeden met een flinke ruk aan de lijn of een schopje met je hak in de zij van de hond, de hond zal wel twee keer nadenken voordat hij zijn ongewenste gedrag nog een keer laat zien. Het gedrag is gestopt, hoera! Echter het onderliggende probleem los je hiermee niet op en het zal via een andere weg weer de kop opsteken.
Veel gedragsproblemen komen voort uit pijn. Een oude hond met artrose gaat grommen wanneer een andere hond met hem wil spelen, simpelweg omdat hij bang is dat de andere hond hem pijn zal doen tijdens het spel, niet omdat hij agressief van aard is.
De therapie valt of staat dus met een juiste diagnose. Wat is het échte probleem? Kan een medische oorzaak (mentaal of fysiek) uitgesloten worden?
3. Realistische verwachtingen
Honden zijn niet veel anders dan mensen als het gaat om ongewenst gedrag. Problemen die al jaren bestaan, los je niet in een handomdraai op. Er is altijd wel vooruitgang te boeken, maar sommige problemen zullen in zekere zin altijd blijven. Denk hierbij aan honden die echt alles tegen hebben; slechte socialisatie, trauma’s, fysieke problemen, aangeboren afwijkingen, noem het maar op. Dergelijke honden zijn te helpen, maar verwacht geen wonderen.
Wat ook nog wel eens speelt is dat mensen natuurlijk honds gedrag of rasgerelateerd gedrag als storend ervaren; blaffen, graven, poep eten, markeren, jagen, drijven, ja zelfs snuffelen kan een probleem vormen voor iemand. Het is niet realistisch om te denken dat een hond hier volledig mee zal stoppen. Wil je dit gedrag helemaal niet, neem dan geen hond.
Gelezen in een advertentie op internet: “Gezocht: schattige boomerpup. Kindvriendelijk, moet minstens 4 uur alleen kunnen zijn en mag niet verharen.”
Bespreek daarom met een gedragstherapeut altijd wat haalbaar is en binnen welke termijn. Er zal een behandelplan worden opgesteld voor een langere periode. Na de eerste ontmoeting met de gedragstherapeut ben je dus nog niet klaar. Het is belangrijk dat de adviezen van de therapeut worden opgevolgd en dat bij een volgende ontmoeting kan worden gekeken of er al enig effect is. Op deze manier kunnen stapsgewijze, haalbare doelen worden gesteld om dichterbij de oplossing te komen. Wat gaat goed en wat kan beter?
Wees al helemaal op je hoede wanneer een gedragstherapeut zegt dat hij voor één sessie een “niet goed geld terug garantie” geeft. Het betreft dan vaak symptoombestrijding en er wordt niet gekeken naar de onderliggende problematiek zoals beschreven bij punt 2.
4. 1001 meningen
En dan heb je eindelijk een erkende gedragstherapeut gevonden die jou gaat helpen met je hond! Deze persoon heeft jouw hond gezien, de situatie bestudeerd en jou van advies voorzien, maar in jouw ogen gaat het allemaal niet snel genoeg. Je besluit daarom ook informatie in te winnen op internet en bij de buurman, want die weet ook veel over honden. Binnen het gezin kunnen er meningsverschillen zijn, wat het nog ingewikkelder maakt. Vervolgens ontvang je ook nog eens een diversiteit aan adviezen in Facebookgroepen – van mensen die jouw hond nog nooit gezien hebben! Je probeert het allemaal uit, maar niets werkt.
Ga niet rondshoppen. Laat je voor een langere periode coachen en begeleiden door een deskundige. Denk bijvoorbeeld aan wekelijkse sessies waarbij de situatie steeds weer geëvalueerd wordt. De slagingskans wordt op deze manier velen malen groter.
5. De invloed van de eigenaar
Een hondengedragstherapeut is – hoe raar het ook klinkt – vooral een mensencoach. Hij of zij gaat jou coachen zodat het probleem zal afnemen. Het is belangrijk dat er niet alleen op de hond gefocust wordt, maar ook op jou en jouw inbreng in het geheel. Wat zijn jouw mogelijkheden en beperkingen? Binnen welk kader kan er gewerkt worden aan het probleem?
Stel jij zit thuis vanwege een burn-out. Je voelt je al een tijd somber en hebt niet veel behoefte om iets te ondernemen. Dit is natuurlijk erg triest en je hebt hier zelf ook niet voor gekozen. Honden zijn echter heel gevoelig voor de stemming van een ander en dat kan zit weer uiten in problematisch gedrag.
Ook hier geldt dus; wat is haalbaar en wat kun jij als eigenaar in jouw situatie doen? Een goede gedragstherapeut hoort hier oog voor te hebben. Dit aspect wordt zelfs tijdens de opleiding tot hondengedragstherapeut behandeld.
6. Keep it simple
Soms is een behandelplan onnodig ingewikkeld en is het door een eigenaar niet of nauwelijks uit te voeren. Wanneer je 10 A4-tjes met instructies ontvangt, dan kan dat erg overweldigend zijn. Ingewikkelde trainingsplannen waarbij veel tijd en inzet wordt gevraagd zijn dan gedoemd te mislukken.
Vaak kun je het gedrag al veranderen door iets in de omgeving van de hond aan te passen. Dit wordt management genoemd. Hiermee kun je vaak veel meer bereiken op korte termijn, terwijl dat eigenlijk niet veel energie hoeft te kosten.
Voorbeeld: het verplaatsen van de hondenmand naar een rustige plek in huis zodat de hond aan zijn rust toe kan komen, kan al een wezenlijk verschil maken in het prikkelbare gedrag van de hond. Zo simpel kán het zijn. Een goede gedragstherapeut ziet wat een hond nodig heeft en kan daar suggesties voor doen.
7. Volhouden!
Gewoontegedrag is heel moeilijk te doorbreken. Als een hond bijvoorbeeld zijn hele leven schooit aan de eettafel, dan is dat niet in een dag opgelost. Het is sowieso goed te realiseren dat je dit gedrag er zelf in hebt ‘getraind’, dus in die zin doet de hond gewoon wat hij heeft geleerd.
Je zult eigenlijk VOOR ALTIJD consequent moeten blijven als je dit soort gedrag niet meer terug wilt zien. De valkuil is dat mensen stoppen met consequent zijn zodra het de goede kant op gaat. Grote kans dat het ongewenste gedrag binnen de kortste keren terug keert.
Ga daarom niet meteen rondshoppen als het behandelplan van een gedragstherapeut niet lukt. Het vergt ook van jou veel toewijding om het te laten slagen. Zet door en blijf realistisch.
8. Mismatch
Passen jij en je hond qua behoeften wel bij elkaar? Het is een open deur, maar voor een oudere man die wat slecht ter been is, is het niet handig om een energieke Mechelse Herder te hebben. Ook al houdt de man zielsveel van zijn hond, als hij de hond niet tegemoet kan komen in zijn behoeften, dan werkt dat ongewenst gedrag in de hand.
Maar ook qua karakter en persoonlijkheid kan er een mismatch zijn tussen mens en hond en dat kun je met geen enkele therapie verhelpen. Herplaatsing kan dan voor beiden een verademing zijn.
9. Kostenplaatje
Therapie en coaching kosten geld. Helaas kan het gebrek aan financiën een reden zijn om vroegtijdig te stoppen, terwijl het probleem nog steeds als probleem wordt ervaren. Dit is natuurlijk enorm zonde van het geld wat al is uitgegeven, maar ook vanwege het gevoel dat de therapie nu niet het gewenste resultaat heeft kunnen bewerkstelligen.
Wist je overigens dat sommige verzekeraars ook gedragstherapie vergoeden?
Tot slot
Sommige mensen voelen zich gedesillusioneerd wanneer meerdere gedragstherapeuten niet hebben kunnen helpen. We hopen dat we met dit artikel inzicht hebben kunnen geven in het waarom. Wat is er mis gegaan? En vooral: hoe kun je ervoor zorgen dat het de volgende keer wel goed uitpakt?
Ben je op zoek naar een gediplomeerde hondengedragsdeskundige?
Kijk dan in dit overzicht een erkend adres bij jou in de buurt.
Credits
Dit artikel is geschreven door Debby van Dongen, eigenaar van Doggo.nl.
