Uit de bench komen

De relatie met jouw hond

De laatste decennia is door wetenschappelijke onderzoek en de nieuwe inzichten die daaruit voortkwamen onze kijk op honden aanzienlijk veranderd. Er is een duidelijke verschuiving ten opzichte van eind vorige eeuw toen hondenclubs zich voornamelijk bezig hielden met africhten en gehoorzaamheid vanuit ideeën als hiërarchie en dominantie. De meerderheid van de huidige trainingsmethodes gaan meer om plezier en vriendschap dan om hiërarchie en dominantie zoals in de jaren ‘90. Alleen het gebruik van de bench is sinds eind vorige eeuw tot op heden nog overeind blijven staan. In dit artikel nemen we de mythes en fabels over de bench en het gebruik van de bench nader onder de loep.

Wat is een bench en waar komt het gebruik vandaan?

Laten we een bench noemen wat het is. Een bench is een stalen draadkooi. Of je er nu een mooi kleed in legt of de bench wegwerkt in je wandkast, het blijft een kooi met een deur die je op slot kan doen. Behalve volière-, aquarium- of terrariumdieren wordt geen enkel ander huisdier voor langere periode opgesloten.

Vroeger gebruikte je nooit een kooi om je hond in op te sluiten. Het eerste gebruik van een bench was als transport- of showkooi. Erfhonden lagen en liggen op het erf en hebben een hok. De huishond ging in de bijkeuken, de gang of de keuken als ze bijvoorbeeld niet in de kamer mochten blijven. Een enkele pechvogel kwam in de schuur of een kennel terecht, maar elke hond had gewoon een mand, met een kussen of een oude deken erin. En daarmee had de hond van weleer de keuzevrijheid waar en wanneer hij ging liggen. Rond de jaren ‘90 kwam via de hondenscholen en fokkers de kooi ineens in zwang en werd het opbergen van je hond heftig gepromoot.

Terwijl we door voortschrijdend inzicht steeds meer oog krijgen voor de behoeftes van de hond en hun natuurlijke gedrag blijft de bench in de ogen van velen nog steeds een populaire slaap en opbergplek voor de hond. Een veilige plek. Maar klopt dat wel en kan het ook anders?

Fabels en feiten.

De bench als veilige plek

Fabel – Het meest geopperde argument over het gebruik van de bench is “het is een veilig holletje voor de hond”, onbewust verwijzend naar de wolf die zijn hol (den) gebruikt om kinderen te krijgen.
Feit – Het argument van de veiligheid belangrijk is dat klopt, maar de enige keer dat een wolf gebruik maakt van een den is om te welpen en de eerste weken te zogen. Het holletje uitsluitend voor moeder en haar kroost, vaders worden alleen geacht voedsel voor de opening te deponeren. Zodra de pups groot genoeg zijn komen ze eruit om te spelen en te leren zich buitenshuis te ontlasten maar blijven wel in de buurt zodat ze er bij gevaar weer snel in kunnen. Als de welpen groot genoeg zijn verlaten ze ook het hol om daar nooit meer in terug te keren. De wolf en ook de hond zijn geen holbewoners, dat zijn mollen, vossen en wasberen om er maar een paar te noemen.

Hoe kan het anders?

Het gevoel van veiligheid ontleent een hond aan jouw aanwezigheid, niet aan een bench. Een hond voelt zich veilig als hij weet dat hij naar je toe kan voor steun, een knuffel krijgt en de keuzevrijheid heeft om een slaapplaats te kiezen die hem het beste past.

Opsluiten helpt de pup zindelijk te worden

Fabel – Een ander veel gebruikt argument voor de bench is de het de pup helpt met het sneller zindelijk worden. Het idee erachter is dat een hond zijn eigen slaapplek niet bevuilt en dat we door middel van het opsluiten van de pup controle kunnen uitoefenen op het ontlastgedrag van de pup.
Feit – Het klopt dat een hond zijn uiterste best zal doen nooit de plek waar hij slaapt te bevuilen. Echter, pups drinken niet alleen overdag maar ook ’s nachts regelmatig kleine beetjes en ontlasten zich in het begin meerdere keren per nacht. Het duurt ongeveer zes maanden voordat pups controle over hun blaas hebben ontwikkeld, dat is een fysiologische wetmatigheid en is door geen enkele training te versnellen. Daarnaast belast je de blaas en nieren van de pup onnodig als de urine gedwongen opgehouden moet worden.

Hoe kan het ander?

Het Beter is het goed op te letten op de signalen van je pup. Deze signalen herken je heel snel. Dus zodra je ziet dat je pup onrustig wordt loop je samen snel de tuin in. Weldra heeft je pup door waar hij naar buiten kan dus hij zal zich bij die deur melden als de hij aandrang voelt.

Zo kunnen ze niets kapot maken, opsluiting voorkomt sloopgedrag

Fabel – Het voorkomen dat de hond iets kapot maakt in huis is een andere reden waarom de bench een veel gebruikt middel blijft. Door de hond in de bench op te sluiten kan en zal de hond niets kapot maken.
Feit – Een hond maakt niet iets kapot omdat hij graag iets kapot wil maken. Een hond maakt dingen kapot omdat hij zich verveelt, last heeft van zijn tanden of wisselen van gebit. Daarnaast heeft het opsluiten van de hond soms zelfs het tegenovergestelde effect. Daarin kunnen we ook een vergelijking trekken met gevangenissen. Er zijn maar heel weinig gevangenen die beter een instelling uitkomen dan dat ze erin gingen. Het is niet voor niets dat wij in moderne gevangenissen de gedetineerden diverse vormen van afleiding bieden. In die instellingen waar dat niet gebeurt voeren verveling frustratie en agressie de boventoon. Gevangenisrellen komen dan ook regelmatig voor in deze situaties. Gelukkig moet je wel heel wat doen voor de staat besluit je even apart te houden. Het bijzondere is dat een hond niets onoorbaars hoeft te doen om opgesloten te worden. De gevolgen zijn hetzelfde: verveling, frustratie en natuurlijk opwinding als hij eindelijk uit de bench mag.

Hoe kan het anders?

Het is onze verantwoordelijkheid om juist te zorgen dat een hond in huis zich zo op zijn gemak voelt dat hij helemaal niet de behoefte heeft om dingen kapot te maken. We kunnen ze beter leren om niet op onze spullen te kauwen door ze een substituut te bieden in de vorm van een kauwstaaf, gevulde Kong of snuffelspel.

Bench als trainingsmiddel

We kunnen honden van alles aanleren om ons te plezieren, zelfs het in een kooi gaan om opgesloten te worden. Dat ze uiteindelijk stil blijven in een bench en gaan liggen is evident. Wat moet je anders doen als je wordt opgesloten? Onze honden ondergaan het, niet omdat ze er zelf voor kiezen maar omdat ze zo loyaal zijn aan ons.

Gevolgen voor de fysiek en mentale gezondheid

Ontwikkeling van spieren en gewrichten

Honden bewegen regelmatig gedurende de nacht. Om dit te toetsen heb ik een camera met bewegingssensor bij een nestje pups opgehangen. De camera werd ’s avonds laat aangezet en de volgende ochtend vroeg weer uitgezet. In de tussenliggende tijd heeft de camera meer dan driehonderd bewegingen geregistreerd. Soms staan ze even op, strekken de poten en ploffen een meter verderop weer neer of ze worden wakker, drinken een slokje water en ploffen daarna weer neer, of ze worden wakker wankelen naar de ontlastplaats doen hun behoefte komen terug en … ploffen weer neer. De gemiddelde tijdsduur van de beweging was twaalf seconden. Honden die in een bench zitten kunnen dit niet doen. Volgens dier- fysiotherapeuten leidt het langdurig achtereen opsluiten in een krappe kooi tot schadelijk degeneratie van spieren en gewrichten.

Foto: met het deurtje open kunnen de pups zelf kiezen waar ze het liefste liggen.

Thermoregulatie

Honden transpireren niet zoals wij mensen dat doen. Wij doen dat om onze lichaamstemperatuur te regelen. Zij reguleren hun lichaamstemperatuur door te hijgen of een koele ondergrond op te zoeken. De meeste kooien zijn voorzien van een kussen of deken die geen ruimte laat voor een koele plaats waarop de hond languit vaak met de buik op de grond kan liggen. Daarom zien we honden vaak zo’n bende (in onze ogen) maken van de dekens of kussen die op hun slaapplaats liggen, ze zijn op zoek naar een koelere ligplaats.

Slaaptekort

In tegenstelling tot de mens die een aaneengesloten blok slaapt binnen een etmaal verdeelt een hond de slaap in meerdere stukken. Ze slapen, en rusten daardoor ook veel meer dan mensen, soms wel 16 uur of meer per etmaal. De rust en dutjes overdag bestaan meestal uit oppervlakkige slaapjes terwijl de nachtslaap dieper is. Van nature zoekt de hond een veilige plaats op voor de diepere slaap. Die diepere slaap wordt zelden op de grond genoten maar bijvoorbeeld op een stoel of op de bank. Soms op een speciaal hondenbed. Overdag slaapt de hond lichter en wordt sneller wakker dan ’s nachts. Stel je voor dat je ’s ochtends ligt te dutten en je ontbijt komt voorbij huppelen, die kans wil je niet missen. Door de hond altijd in dezelfde bench te laten slapen ontneem je hem de mogelijkheid een gezond en natuurlijk slaappatroon te ontwikkelen.

Andere gevaren van opsluiten van de hond

Door de frustratie die honden opdoen door opsluiting gaan ze vaak knagen aan de tralies. Pups doen dit regelmatig omdat ze alles met hun mond onderzoeken. Het gevaar bestaat dat ze vast kunnen komen te zitten met hun gebit en niet meer zelf los kunnen komen. Ook pootjes kunnen tussen tralies vast komen te zitten. Vooral als de eigenaar niet in de buurt is, bijvoorbeeld omdat het gebruik is om de hond ’s nachts op te sluiten, kunnen dergelijke situaties levensgevaar opleveren.

Gedragsproblemen

Er zijn diverse publicaties over een psychische aandoening die bekend staat als “kennel crazy” of “kennelitis” bij honden die te lang in een gesloten kooi of kennel bevinden: Symptomen van deze stress-geïnduceerde gedragsstoornis van de hond kunnen omvatten, onrustig en hyper gedrag, springen en hijgen in de kennel, en buiten enorm trekken en springen aan de lijn. Aan de andere kant heb je meer depressie-achtige symptomen zoals lethargie, automutilatie en verlies van eetlust.

Onderzoekers van het Anthrozoology Institute van de Universiteit van Bristol hebben onlangs videoclips van 30 door de politie getrainde Duitse herders onderzocht, die na hun werktijd in hun kennels doorbrengen. De uitkomst van dit onderzoek was dat de honden tekenen van extreme stress vertoonden en zelfs aan tijdelijke psychische aandoeningen gingen lijden. Hamish Denham, de hoofdauteur van de studie, zegt: “Zelfs de zeer gedisciplineerde politiehonden lijken beperkt te zijn en vertonen manisch gedrag door een falende mentale gezondheid.”

De honden werden herhaaldelijk gefilmd, springend en stuiterend op muren, heen en weer bewegend, draaiend en lopend binnen de beperkte ruimte van de kennel of kooi.

Dit duidt op eenzelfde soort van gedragsstoornissen die zijn vastgesteld door gedragsbiologen in dierentuinen bij dieren die gekooid waren en daardoor stereotiep gedrag gingen vertonen. Zoals de leeuw die alleen rondjes kon lopen in zijn kooi. Sindsdien zijn dierverblijven in dierentuinen vergroot en aangepast en voorzien van allerhande materialen om meer natuurlijk gedrag te kunnen ontwikkelen.

In zijn Handbook of Applied Dog Behavior and Training, betoogt Steven Lindsay :

De wijdverspreide praktijk van het routinematig kooien van een hond ’s nachts en dan opnieuw gedurende de dag is een uiterst problematische praktijk die niet moet worden goedgekeurd of aangemoedigd, omdat deze waarschijnlijk ten grondslag ligt aan de ontwikkeling van veel aanpassingsproblemen, inclusief agressie.

Opgroeien zonder bench

Recent onderzoek door middel van MRI scans aan de hersenen van honden door neurowetenschapper Greg Berns heeft aangetoond dat honden emoties kunnen voelen. Daar was natuurlijk geen onderzoek voor nodig, observeer een nest pupjes en je zult zien dat een moederhond altijd naar haar pups zal gaan als deze van zich laten horen. Het is dus onbegrijpelijk dat veel pupeigenaren nog worden geadviseerd de pup in de bench te laten piepen/janken onder het mom van “dan leert hij het wel”. Het enige dat je een pup hiermee leert is dat hij niet op zijn omgeving en ‘mensenfamilie’ kan vertrouwen, en dat is geen goede start voor een hechting.

Door het huilen of piepen geeft je hondje slechts aan heel oncomfortabel te zijn met de situatie. Want janken, piepen, blaffen, grommen en andere geluiden die een hond kan maken zijn gewoon hondenwoorden. Het is de enige verbale methode van communiceren die een hond ter beschikking heeft. Het feit dat een pup “uiteindelijk rustig” wordt in een bench komt omdat hij wanhopig geworden zijn verzet opgeeft. Hij voelt zich niet veilig. Hij wordt alleen gelaten en kan nergens heen, zelfs niet om even een plasje te doen. Onderzoek (letting your dog cry) heeft zelfs aangetoond dat de stress veroorzaakt door het laten huilen, kan leiden tot permanente hersenschade.

Terwijl de hond bij je laten slapen of in de buurt zoveel voordelen biedt. Samen slapen is volgens recent onderzoek van University of Missouri goed voor je gezondheid. Om maar een paar voordelen te noemen: je krijgt een betere band met je hond, verlaagt je bloeddruk en door aanmaak van oxytocine heb je minder stress.

Het beste is om verschillende slaapplekken te hebben voor je hond, zodat deze zelf kan kiezen. Voor een jonge hond kan je als alternatief in het begin een deel van de kamer afschermen door middel van een uitvouwbaar kinderhek. Sommige hekken kan je aan de muur vastmaken. Dit geeft de pup de vrijheid zijn omgeving te verkennen, een beetje op een gedroogde snack te kauwen en daarnaast biedt dit de pup ook de mogelijkheid om te bewegen tijdens de slaap. Met een opvouwbare puppy- of konijnenren kan je een stukje tuin of vijver afzetten.

Je kunt de hekjes ook gebruiken om in de huiskamer of slaapkamer om een gevaarlijk hoekje of stekkerdoos af te zetten waardoor de hond zijn vrijheid behoudt en jij niet hoeft op te letten dat er dingen kapot gaan. Doordat de pup zelf kan kiezen waar hij slaapt krijgt hij vertrouwen in zichzelf en zijn omgeving. Dat is goed voor de eigenwaarde van een hond en draagt bij tot meer zelfvertrouwen.

Heb je al een bench in gebruik voor je volwassen hond en wil je daar vanaf?

De meest eenvoudige oplossing is het hele geval de deur uit te doen. Een hond hoeft niet af te kicken van opgesloten zijn. Is die stap wat te rigoureus, benut dan de volgende tips.

Allereerst zorg je dat je voldoende thuis bent om te kunnen observeren. Je begint met extra kussens of manden die je op verschillende plekken in de kamer neerlegt. Zet het deurtje van de bench open. Lok de hond er niet uit, maar geef deze zelf de keuze. Je hond is mogelijk zo geconditioneerd in de bench te zitten dat hij even tijd nodig heeft. Als je hond een dak boven zijn hoofd fijn vind, vervang de bench dan door een vilten iglo , die zijn in verschillende groottes verkrijgbaar (zie foto eerder in dit artikel).

Kijk dan als je hond in de kamer loopt waar deze graag gaat liggen. Leg het kussen of de mand daar in de buurt. Vaak hebben we de neiging dat wij bepalen waar de mand komt omdat dat in onze beleving een praktisch plekje is. In de praktijk komt het erop neer dat de hond een hele andere plek in gedachten had, waar deze rustig kan liggen en slapen. Het kan ook zijn dat je (tijdelijk) twee kussens nodig hebt. Of helemaal geen want de hond gaat onder de kast liggen (of onder de gordijnen of waar dan ook ) het kan zijn dat de hond in het begin onrustig is omdat deze niet gewend is aan meer ruimte.

Als de hond eenmaal gewend is uit de bench te komen en een favoriete plek heeft gekozen kan je daar permanent een kussen of mand plaatsen. Het deurtje van de bench laat je gewoon open zodat als ze daar behoefte aan hebben ook kunnen liggen. Wij hebben zelf een kamerkennel op wielen (het deurtje hebben we eruit gehaald) en onze Roebs vindt dat een van haar favoriete plekjes, net iets hoger en lekker rustig want deze staat in de serre. Maar ze ligt ook graag op andere plekken. Haar keus.

Een baby-cam kan een goed hulpmiddel zijn als je weggaat of er even niet bent om te kijken wat je hond nu precies uitspookt als je er niet bij bent. Je kunt daarmee (achteraf) controleren of deze rustig is, ligt te slapen of toch stress vertoont door middel van hijgen, janken of onrustig gedrag. Als je bang bent dat je hond de kussens van de bank sloopt dan kan je je hond helpen door bijvoorbeeld een kartonnen doos te vullen met kranten en daarin wat lege w.c rollen met een snackje erin. Daar zijn ze wel even mee bezig en grote kans dat door dit hersen-snuffel-neuswerk je hond daarna voldaan is en gaat slapen. Okay, je moet wel even wat snippers opruimen bij thuiskomst maar dat is ook zo gedaan.

Tip van de redactie; veel hondeneigenaren gebruiken de HD Cleverdog WiFi camera, verkrijgbaar bij Bol.com.

Bench als transportkooi of bij ziekte

Het kan zijn dat je hond ziek is of een operatie heeft gehad en tijdelijk van een bench gebruik moet maken. Of je moet een (vlieg)reis maken waardoor de hond gedurende een periode in een transportkooi moet verblijven.

Peta Clark is trainster van bijzondere dieren. Ze werkt in dierentuinen en op filmsets zoals Legally Blond. Peta is zich er van bewust dat de vrije keuze van het dier in trainingssituaties aan de basis staat van het succes van de training. Zo traint zij dieren die kunnen weg vliegen of die zo gevaarlijk zijn dat ze je ernstig kunnen verwonden of zelfs doden. Het trainen van deze groep dieren heeft een functie, ze leert ze geen trucjes om aan het publiek te vertonen maar leert ze om vertrouwen te hebben in de trainer en de transportkooi. Vroeger werden dieren die moesten reizen, bijvoorbeeld van de ene dierentuin of reservaat naar het andere gewoon in een transportkooi gezet zonder enige vorm van voorbereiding. Hierbij deden de dieren vaak zoveel stress op dat ze aan een hartstilstand bezweken. In de video (hieronder) legt ze uit dat dieren vertrouwen moeten krijgen dat we ze nooit zullen dwingen of bedreigen en dat ze een altijd toegankelijke vluchtweg hebben.

Dat is ook de manier waarop je een hond kunt trainen om in een kennel/bench te blijven. Maar zoals je kunt zien op het filmpje is het op deze manier een keuze van het dier. Op deze manier je hond trainen of leren dat deze (tijdelijk) opgesloten wordt is een totaal andere benadering en doel. Ze heeft een videoblog op youtube staan.

We want not only to build the behavior but we also want to build a level of confidence and understanding in our animal that were never going to force them or threaten them in any way. This way we build confidence not only in the behavior but also we built a relationship of trust.

“No matter what the animal, force is the enemy of confidence and trust “ – Peta Clarke

Dat lijkt me een prachtige quote om mee af te sluiten.

Referenties

Ref Physiol Behav. 2014 Apr 10;128:288-94. doi: 10.1016/j.physbeh.2014.01.007. Epub 2014 Jan 25. Repetitive behaviour in kennelled domestic dog: stereotypical or not? Denham HD, Bradshaw JW, Rooney NJ.
Albuquerque N., Guo K., Wilkinson A., Savalli C., Otta E., Mills D. (2016). Dogs recognize dog and humans emotions. Biology Letters, 12.
Exercise and canine mental health
Dr. Gregory Berns: What It’s like to Be a Dog ISBN: 978-0465096244
Dr John Bradshaw- Dog Sense ISBN 978- 0465053742