Ken jij deze 10 weetjes over het hondenlichaam al?

Vreemde lichaamsdelen

Honden hebben een aantal lichaamsdelen die wij mensen niet hebben, maar andersom hebben wij ook een aantal botjes die honden weer niet hebben. En wist je dat honden superzaad en supereitjes hebben?

1. Hubertusklauw

De Hubertusklauw (ook wel bijklauw, wolfsklauw genoemd) is een extra teentje aan de binnenkant van de achterpoot. Sommige rassen hebben op die plek zelfs twéé extra teentjes. Bij de Briard, Beauceron Gos d’Atura en Pyreneese Berghond horen deze er zelfs te zitten bij de achterpoten volgens de rasstandaard. Heeft een hond er last van (medische oorzaak), dan kunnen deze klauwtjes door een dierenarts worden verwijderd. Per 1 juli 2014 is er wel een verbod op het verwijderen van bijklauwtjes bij pups tot de leeftijd van vier dagen.

Foto: voorpoten van een Pyreneese Berghond met dubbele klauwtjes. (Pascale Zwart)

2. Een hond heeft geen sleutelbeen

Maar wel een overblijfsel daarvan… ter hoogte van het schouderblad is in het midden van de spier genaamd ‘musculus Brachiocephalicus’ een stukje sleutelbeen gelegen. Bij de mens is het sleutelbeen verbonden met het schouderblad en het borstbeen. Dit maakt het geheel een stevige structuur. De hond heeft dat niet waardoor het schouderblad, bekeken vanuit het skelet, ‘los’ hangt aan de romp. Natuurlijk heeft dit ook zo zijn functie. Doordat de hond op vier poten loopt en daarmee de voorpoten anders belast dan de mens, is een extra sleutelbeen dat ook verbinding maakt met het borstbeen, niet functioneel voor een flexibele voortbeweging. Het schouderblad bij de hond hangt met veel bespiering vast aan de romp, dit noemen we ook wel de schoudersynsarcosis. Het schoudergewricht bestaat uit een mooie ‘kop-kom verbinding’ met de bovenarm en is zo gemaakt dat over het gewricht extra banden lopen, zodat bij beweging voorwaarts het bovenbeen niet teveel naar voren door kan slaan.

Foto: skelet van een hond (Judith Hofman)

3. Penisbotje (baculum)

Honden missen dan misschien een paar botjes, maar zij hebben weer op hun beurt een botje wat mensen niet hebben. Het lijkt bizar, maar iedere jongenshond heeft een botje in zijn penis. En niet alleen honden hebben zo’n botje, juist héél veel zoogdieren hebben er één, veel roofdieren, walrussen, knaagdieren en enkele primaten hebben er een. Het is dus eigenlijk best raar dat mensen er geen hebben. Onze voorouders hebben er ooit wel een gehad, maar deze is tijdens de evolutie verdwenen. De functie van het botje bij andere dieren moge duidelijk zijn; de penetratie wordt hierdoor vergemakkelijkt.

Foto penisbotje: Didier Descouens – Museum of Toulouse, CC BY-SA 4.0

4. Derde ooglid

Het derde ooglid, ook wel knipvlies of membrana nictitans genoemd, komt niet alleen bij honden voor maar ook bij bijvoorbeeld reptielen, kippen en ijsberen. Mensen hebben alleen een rudimentair overblijfsel hiervan in de ooghoeken zitten. Het oogvlies sluit zich vanuit de binnenste ooghoek horizontaal naar de buitenste ooghoek en bevindt zich onder de twee andere oogleden.

Wat is de functie van dat derde ooglid? Ten eerste fungeert het als een soort ruitenwisser om het oog schoon te maken, ten tweede beschermt het het oog tegen infecties en beschadigingen.

Bij honden is het vlies vaak niet eens zichtbaar. Je kunt het vaak zien als je hond slaapt of wanneer je je hond wakker maakt en hij zijn ogen opent. Als het derde ooglid wel continue goed zichtbaar is, dan kan dat een teken van bijvoorbeeld een allergie of een auto-immuun ziekte zijn. Het kan ook betekenen dat de oogbal dieper in de oogkas is gezakt, waardoor het derde ooglid niet op zijn plek blijft zitten. Dit kan met veel pijn gepaard gaan, dus actie ondernemen is geen overbodige luxe!

5. Natte neus

Niet zo bijzonder zul je denken, natuurlijk hebben honden een natte neus! Maar wat wel wetenswaardig is, is dat het een fabeltje is dat een natte neus iets zegt over de gezondheid van de hond. Volgens dierenarts Leonie Richards kun je er niets uit afleiden. Volgens haar wordt de neus extra nat zodra een hond een geur beter in zich op wil nemen; kleine kliertjes scheiden dan extra vocht uit. Een droge neus kan weer komen door het klimaat; op een warme zomerdag met een droog briesje zal een hond ook sneller een droge neus hebben, dit betekent niet dat hij dan ziek is.

Kortom; je kunt de gezondheid van een hond niet aflezen aan de natte of droge neus.

6. Jachtknobbel (occiput)

De jachtknobbel is die ‘rare’ bult op het achterhoofd van een hond. Met name de jachthonden hebben een prominente jachtknobbel. Vroeger dacht men dat dit betekende dat een hond een sterk reukvermogen had, maar dit een fabeltje. Op zich is het een normaal onderdeel van de anatomie, bij mensen heet het geen jachtknobbel, maar achterhoofdsbeen (os occipitale).

7. Orgaan van Jacobson (organum vomeronasale)

De meesten hondenliefhebbers weten natuurlijk al wel dat honden een superneus hebben, maar dat neemt niet weg dat dit een zeer bijzonder ontwikkeld hoogstandje is! Het orgaan van Jacobson is vergelijkbaar met de menselijke reuk- en smaakorganen (neus en mond). Wanneer een hond inademt door de mond, voert de lucht langs het orgaan van Jacobson wat zich a.h.w. bovenin het gehemelte ligt. De hond ‘ruikt’ dus niet alleen met zijn neus, maar ook met zijn mond. Daarbij komt nog dat de mens ongeveer 5 miljoen reukcellen heeft en de hond tussen 125 en 300 miljoen!

8. Honden hebben zweetvoeten

Mensen zweten via de huid, alleen honden kunnen dan niet. Zij kunnen hun warmte alleen kwijt via de mond en hun poten. Dus ja, jouw hond kan zweetvoeten hebben…

9. Supereitjes en superzaad

Honden zijn in tegenstelling tot wolven niet monogaam. Honden doen het, simpel gezegd, met iedereen. Een teefje produceert meerdere eitjes die na rijping soms wel tot zeven dagen ontvankelijk zijn voor bevruchting, daarom krijgen honden maar zelden één pup. Daar komt nog bij dat het sperma van een reu tot acht dagen in leven kan blijven. Als een teefje met meerdere reuen paart tijdens de vruchtbare periode, dan kunnen de puppy’s uit dat ene nest verschillende vaders hebben. Stel dat het Border Collie teefje Lily tijdens haar vruchtbare periode paart met Border Collie Bliksem, maar óók met zwerfhond Scruffy, dan zou ze in theorie een aantal Border Collie pups kunnen krijgen van vader Bliksem, maar ook een aantal kruisingpups van vader Scruffy.

Bij de American Kennel Club is het toegestaan om dergelijk nestjes te registreren, het vaderschap zal dan wel m.b.v. DNA vastgesteld moeten worden.

10. De oren bij de hond zijn bijzonder veelzijdig

Honden hebben 18 spieren om hun oren te bewegen en dat is wel 2 keer zoveel als bij de mens. Dat is niet voor niets. Ze gebruiken hun oren om geluiden op te vangen en dat kunnen ze veel beter dan de mens. Een hond kan geluiden op 4 keer grotere afstand waarnemen en ook nog bepalen uit welke richting het geluid komt. Daarnaast gebruiken honden hun oren veel als communicatiemiddel waardoor al die oorspieren ervoor zorgen dat de oren naar voren en achteren kunnen én omhoog en omlaag.

Ze zijn ook bijzonder nuttig om de hond te ontspannen. Het gehele oor heeft een relatie met maar liefst vier verschillende hersenzenuwen. Deze zenuwen geven zowel bewegings- als gevoelsinformatie door aan de oren, maar… daarnaast ook aan verschillende andere gebieden in het hoofd en de nek. Eén van deze zenuwen is zelfs een hele bijzondere zenuw omdat deze ook relaties heeft met de borst- en buikorganen. Het masseren van de oren is daarmee niet alleen ontspannend voor huid, bindweefsel en spieren van hoofd en nek, maar ook voor de organen. Andersom, als de organen belast zijn of de spieren van hoofd en nek zijn gespannen, dan kun je dat vaak terug voelen in de oren.