Bang voor honden
Helaas is angst voor honden een veelvoorkomend probleem. Het komt voor bij mannen en vrouwen, op alle leeftijden en in meer of mindere mate. Het varieert van niet aangeraakt willen worden door honden tot al in paniek raken bij het idee dat er misschien een hond aanwezig zal zijn.
Wat is angst
Angst is een natuurlijke reactie op een reële dreiging. Angst waarschuwt ons voor gevaar en zet ons lichaam in opperste staat van paraatheid, klaar om te vluchten of te vechten. Ons lichaam reageert heftig: met verhoogde spierspanning, zweten, knikkende knieën, snelle hoge ademhaling. Deze vorm van angst kennen we allemaal wel. Je schrikt van een plots voorbijrazende auto die je niet had zien aankomen. Je loopt alleen in het donker en je ziet iets of iemand wat je niet vertrouwt. Dat is reële angst. Maar er is ook angst die groter is dan wat nodig lijkt. Die ontstaat bij situaties waar er geen daadwerkelijke bedreiging is. Denk aan onze vaak extreme angst voor spinnen of achter een stevig raam op de tiende verdieping toch denken dat je zo naar beneden kunt vallen. Straatangst, faalangst vallen hieronder en dat kan ook voor angst voor honden gelden.
Sociaal probleem
In ons land met bijna 1,8 miljoen honden is het onmogelijk om honden te ontwijken. Vrijwel iedereen kent wel iemand met een hond, in je buurt wonen honden en als je wilt recreëren zijn er altijd mensen met honden aanwezig. Dat maakt dat angst voor honden al snel een sociaal probleem wordt. Angstige mensen proberen honden te vermijden. Het gevolg is dat zij niet meer op bezoek gaan bij vrienden en familieleden met honden, ze lopen niet vrij in hun buurt rond en relaxt recreëren beperkt zich tot hun balkon of achtertuin.
Onbegrip
Naast dat iemand met angst voor honden er alles aan doet om uit de buurt van een hond te blijven, krijgt deze ook te maken met onbegrip in zijn omgeving. Mensen begrijpen niet dat hij bang is voor honden, die ’lief zijn’ en ‘niets doen’. Ze voelen zich vaak aangesproken dat iemand hun hond eng vindt, want het is tenslotte de allerliefste hond die er is. Maar ook vinden veel mensen het ongemakkelijk en ‘gedoe’. Want als een angstige persoon op bezoek komt, moet de hond apart gezet worden. Of het hele bezoek draait om de angstige persoon, die probeert de hond te ontwijken omdat deze toch in het gezelschap mag blijven. Het niet meer op bezoek komen wordt persoonlijk opgevat en niet deelnemen aan gezamenlijke uitjes om honden te vermijden wordt als ongezellig of zelfs asociaal bestempeld. Naast de angst is de sociale druk dus ook een enorme last op de schouders van de angstige persoon.
Wel of geen reële angst?
Er wordt vaak aangenomen dat angst voor honden ontstaan is na een slechte ervaring. Dat kan, maar dat hoeft niet. Er zijn zeker mensen die een keer goed gebeten zijn en vervolgens alle honden mijden. Of een kind dat vreselijk geschrokken is van een blaffende blije lompe hond, dat nu al in paniek raakt zodra er een hond in beeld komt. Maar er zijn ook andere oorzaken waardoor men bang wordt voor honden. Het kan aangeleerd zijn, doordat je nooit honden hebt mogen aaien omdat ze vies, eng of gevaarlijk zouden zijn. Het kan een uitingsvorm zijn van een andere angst, bijvoorbeeld faalangst. Wat veel voorkomt is dat men niet weet wat de hond gaat doen en daardoor bang is geen controle te hebben over de situatie. Wat de oorzaak ook is, de angst is in ieder geval reëel voor de angstige persoon. En zowel de persoon als de angst dienen serieus genomen te worden!
Kinderen en angst voor honden
Angst voor honden komt bij alle leeftijden voor, maar bij kinderen is deze het meest zichtbaar. Kinderen die in paniek wegrennen bij het zien van een hond, zonder nog op het verkeer te letten. Kinderen die gillend op schoot zitten tijdens een visite als de hond des huizes komt snuffelen. Pubers die zich afsluiten van hun vrienden en vriendinnen omdat ze niet op bezoek durven vanwege de aanwezige hond. De angst is een grote belemmering in hun ontwikkeling. En dat is zo zonde! Zeker met de wetenschap dat dieren een positief effect kunnen hebben op de ontwikkeling van een kind, is het des te schrijnender om te zien hoe bang kinderen kunnen zijn.
Het goede nieuws is dat veel kinderen heel goed te begeleiden zijn om hun angst hanteerbaar te maken of te laten verdwijnen. Zeker als hun ouders, verzorgers en gezinsleden hen op adequate manier ondersteunen in het traject, zijn de resultaten zeer goed!
Ongevraagd advies
Doordat er zoveel onbegrip is over angst voor honden, zijn er legio mensen die willen helpen. Goedbedoelde adviezen en oplossingen komen ongevraagd voorbij. Mensen die hun hond erbij roepen, om te laten zien hoe lief hij is. Mensen die aanbieden hun hond vast te houden, zodat je hem kunt aaien. Mensen die gaan uitleggen wat je moet doen bij een hond. “Niet laten merken dat je bang bent!” “Gewoon doorlopen!” En de meest voorkomende tip is dat je je angst moet verbergen door de hond strak aan te kijken om hem te laten zien dat jij de baas bent…
Voor een angstige persoon zijn al deze adviezen zeer verwarrend. De tendens is dat men zich aanstelt en dat het met een beetje inzet zo over zal zijn. De druk die de angstige persoon ervaart zal hem echter niet helpen. Sterker nog: het zal zijn onzekerheid en daarmee angst versterken.
Geen quick fix
Er wordt dus vaak gedacht dat als een angstig persoon maar in aanraking komt met een ‘lieve hond’ de angst dan wel overgaat. Het idee klinkt aantrekkelijk: je ervaart dat een hond niets doet, je komt misschien zover dat je een balletje weg kan gooien voor de hond en als hij wordt vastgehouden, durf je hem te aaien. Maar daarmee is je angst niet weg! Het enige wat je leert is dat die ene hond niet eng is. En wat je leert is dat het spelen met of aanraken van een hond dus blijkbaar het doel is dat bereikt moet worden. Maar dat doel is voor iedereen persoonlijk. Voor het kwijtraken van angst bestaat geen ‘quick fix’. Angst vraagt een zorgvuldige persoonlijke benadering waarin de angstige persoon zelf de regie heeft over het traject.
Het belang van zelf regie nemen en houden
Mensen met angst hebben het gevoel dat ze geen zeggenschap hebben over het onderwerp van hun angst. De hond, maar ook ‘de spin’, of de diepte bij hoogtevrees, of de tandarts lijken de overhand te hebben over de angstige persoon. Door te leren hoe je regie kunt nemen en te ervaren wat dat met je doet, kun je stap voor stap gaan werken aan het hanteerbaar maken van de angst. Dat houdt ook in dat het traject dat iemand doorloopt een persoonlijk traject is. Ook het einddoel is voor iedereen persoonlijk. Het is belangrijk dat de omgeving (gezin, ouders, familie, vrienden, school) op de hoogte is van het traject èn van wat er van hun verwacht wordt. Alleen dan kunnen zij een angstige persoon effectief ondersteunen op zijn pad weg van de angst.
Professionele hulp
Wil jij af van je angst voor honden? Zoek dan professionele hulp. Kies iemand die stap voor stap kan werken aan het hanteerbaar maken van jouw angst. Door inzicht te krijgen in het gedrag van honden, kun je beter inschatten wat je kunt verwachten van honden. Door te leren hoe jij je in de buurt van honden kunt gedragen, krijg je regie over je angstige gevoelens. Door zelf te bepalen hoe je uiteindelijk met honden wilt omgaan,bepaal jij zelf je route naar een relaxte omgang met honden.
Hond InZicht (Bergharen, Gelderland) heeft jarenlange ervaring met het begeleiden van kinderen en volwassen met angst voor honden. Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie.
In dit complete overzicht kun je zien bij wie je allemaal terecht kunt in Nederland: www.angstvoorhonden.nl/bij-wie/
Wil jij mensen met angst voor honden begeleiden?
Als hondenprofessional of hulpverlener word je ongetwijfeld geconfronteerd met mensen die bang zijn voor honden. Hoe mooi zou het zijn als jij hen op degelijke wijze kunt begeleiden naar een leven zonder angst, of hen kunt leren hoe de angst hanteerbaar is?
Hond InZicht leidt op tot Begeleider Angst voor honden volgens de methode Stappen van InZicht.
In tien lesdagen, verspreid over vijf maanden krijg je les in de achterliggende patronen van angst en stress, krijg je handvatten hoe je angstige personen in alle leeftijdscategorieën met maatwerk kunt begeleiden en leer je hoe je jouw hond zorgvuldig in kunt zetten als ondersteuning van het traject. Het is een intensieve opleiding op MBO+ niveau met een krachtige mix van theorie en praktijk.
Marleen van Baal, Coach voor mens met hond en Ursula Beekman, Kindercoach, zijn de docenten.
Volg Begeleider Angst voor honden op Facebook
