Hartafwijkingen bij honden

Steeds meer honden zijn hartpatiënt

De laatste jaren zien we steeds vaker patiënten met hartafwijkingen in de praktijk. Dat zal enerzijds komen doordat de honden steeds ouder worden en anderzijds doordat de kennis en de diagnostiek is verbeterd. Ook de toegenomen populariteit van rassen, bijvoorbeeld de King Charles Cavalier, waarbij een hartafwijking veelvuldig voorkomt, is een oorzaak van dit verschijnsel.

Welke hartafwijkingen bestaan er?

Hartafwijkingen kunnen grof gezegd ingedeeld worden in 5 categorieën

aangeboren hartafwijkingen
verkregen klepafwijkingen
hartspier afwijkingen
afwijking aan het hartzakje
hartritmestoornissen

Natuurlijk komen er ook veelvuldig combinaties van deze afwijkingen voor.

Aangeboren hartafwijkingen

Aangeboren afwijkingen krijgt de pup bij de geboorte al mee.

dit kan door een toevallige fout in de aanleg zijn,
maar het kan ook door een fout in de genen zijn en dan is het dus erfelijk

Een toevallige fout kan bijvoorbeeld optreden bij een infectie of het gebruik van medicijnen tijdens de dracht. Bepaalde erfelijke aandoeningen komen vaak voor bij bepaalde rassen; zo hebben Boxers vaak last van een vernauwing van de lichaamsslagader (aorta) en heeft de Engelse Bulldog weer vaak last van een vernauwde longslagader.

Een aangeboren afwijking van het hart betekent niet dat een jong dier daar gelijk last van ondervindt of dat hij na de geboorte direct overlijdt. Vaak treden de problemen pas op latere leeftijd op. Dit heeft te maken met het feit dat het hart bij een pasgeborene relatief groot is. Het kan de circulatie ondanks de afwijking wel bolwerken doordat er veel reservecapaciteit is. Naarmate het lichaam groeit (het hart groeit veel minder na de geboorte in vergelijking met het lichaam) kunnen er in de loop van het eerste jaar problemen gaan optreden.

Symptomen

De jonge hond is snel moe, kan gaan hoesten of last van flauwtes krijgen. Ook kan de lichaamsslagader verkeerd zijn aangelegd waardoor de slokdarm voor een groot deel wordt dichtgedrukt. Zolang er melk gedronken wordt ondervindt het jong geen problemen. Zodra er echter vast voedsel opgenomen moet worden gaat de pup braken, want dat past helaas niet door de dichtgedrukte slokdarm.

Klepafwijkingen

De meest voorkomende klepafwijking is de mitralisinsufficiëntie bij de oudere hond. Dit is het niet goed meer functioneren van de kleppen tussen de linkerboezem en kamer.

Het komt veel voor bij de Cavalier King Charles en bij kleine rassen als de Yorkshire Terriër of de Maltezer.

Doordat er, tijdens het samentrekken van het hart, bloed terugstroomt in de boezem blijft er teveel bloed in het hart staan. Hierdoor wordt het hart boller en kunnen de kleppen nog slechter functioneren.

Symptomen

Doordat het hart het bloed slecht krijgt weggepompt, hoopt er zich vocht op in de longen. De patiënt gaat hoesten en is sneller moe. Het vocht achter de longen is natuurlijk een voorname oorzaak van het hoesten maar het boller worden van het hart geeft druk op de luchtpijp waardoor er ook een hoestprikkel ontstaat.

Behandeling

Deze aandoening is zeer goed te behandelen met de zogenaamde ace-remmer. Door een bloeddrukverlagende werking kan het hart het bloed weer makkelijker wegpompen waardoor het leven van de hond weer een stuk aangenamer wordt. Het vocht achter de longen kan met behulp van plastabletten weg gewerkt worden. Bij een goede reactie kan zo’n patiënt nog een lang en goed leven hebben.

Afwijkingen van de hartspier

Afwijkingen van de hartspier zijn de zogenaamde myocardafwijkingen. Er zijn 3 typen aandoeningen van de hartspier.

de dilatieve vorm waarbij de hartspier slap en uitgerekt wordt
de hypertrofische vorm waarbij de hartspier abnormaal dik wordt
de restrictieve vorm waarbij de hartspier heel stug/stijf wordt

In alle 3 de gevallen kan het hart het bloed niet meer goed rondpompen; de contractiekacht van het hart neemt ernstig af.

Bij de hond komt vooral de eerste vorm voor en dan met name bij de grote rassen als de Bouvier, Rottweiler of Labrador.

Diagnose

Om de verschillende vormen te onderscheiden zijn echo en ECG (Electro CardioGram) een onmisbaar hulpmiddel.

Afwijkingen aan het hartzakje

Het pericard is een dubbelwandig hartzakje dat als een beschermend vlies om het hart heen zit. Er zit altijd wat vocht in waardoor de bewegingen ten opzichte van de longen soepel kunnen verlopen. Het hartzakje zorgt ook dat het hart goed op de plaats blijft. De belangrijkste aandoening in dit geval is een overvulling van het pericard. Er komt dan zoveel vocht door bijvoorbeeld een tumor of een ontsteking, in het hartzakje dat het hart belemmerd wordt in de beweging en nog maar nauwelijks bloed kan rondpompen.

Symptomen

Dit is dus redelijk acuut en uit zich als een zeer benauwde hond waarbij zich ook veel vocht gaat ophopen in de buik.

Behandeling

De eerste behandeling bestaat uit het verwijderen van het overtollige vocht zodat de levensbedreigende situatie verholpen wordt.

Hartritmestoornissen

Ritmestoornissen kunnen ontstaan in combinatie met 1 van bovengenoemde aandoeningen. Ze kunnen echter ook spontaan ontstaan of als gevolg van een andere ziekte, bloedafwijkingen, een ongeluk, of medicijnen. Ritmestoornissen kunnen het best onderzocht worden door middel van een ECG; het zogenaamde hartfilmpje. Daarnaast zal aanvullend onderzoek (bloed/röntgen/echo) nodig kunnen zijn om de precieze oorzaak te achterhalen.

Bezoek je dierenarts voor de juiste diagnose

Zoals je ziet kan het hart door vele verschillende ziekten of afwijkingen belemmerd worden in het uitvoeren van zijn functie. Niet iedere aandoening kan met dezelfde medicijnen behandeld worden dus daarom is het van groot belang om juist bij een hartaandoening de juiste diagnose te stellen.