Thundershirt en vuurwerkangst
Veel honden zijn doodsbang voor vuurwerk. Bij sommige honden lijkt de angst aangeboren te zijn, bij andere honden kan een incident op latere leeftijd deze angst laten ontwaken of aanwakkeren. Angst is geen gedragsprobleem, maar een middel wat de natuur aanwendt om de kans op overleven te vergroten (vluchtreactie). Boos worden heeft geen zin en werkt averechts. Redeneren met je hond werkt ook niet; we hebben het over een dier en niet over een mens. Toch willen we graag dat ons huisdier deze periode zo goed als maar mogelijk is kan doorstaan. Er staat ons een aantal middelen ter beschikking, waaronder medicijnen, maar verwacht niet dat er ook maar één wondermiddel bestaat wat in alle gevallen voor elke hond werkt. In dit artikel kijken we naar het ThunderShirt.
Wat is een ThunderShirt?
Allereerst is het belangrijk om te onthouden dat ‘ThunderShirt’ een merknaam is en geen soortnaam. Er zijn meer merken die identieke oplossingen aanbieden, waaronder ‘The Original Anxiety Wrap’ en ‘Calm Coat’. Laatstgenoemde merken zijn hier echter nauwelijks bekend. In essentie is een ThunderShirt niets meer of minder dan een ‘stretch’-jasje wat strak om het lichaam van de hond zit en daardoor een constante druk op de torso uitoefent.
Meer dan 10 jaar geleden probeerde de bedenker van het ThunderShirt, Phil Blizzard, een vroege versie ervan uit op zijn Goldendoodle. De resultaten waren volgens hem zo bemoedigend dat hij in 2009 de onderneming ‘ThunderWorks’ oprichtte. Sindsdien is ThunderWorks uitgegroeid tot een miljoenenbedrijf.
Druktherapie
Druktherapie, de achterliggende gedachte achter het Thundershirt, is niets nieuws. De oudste vorm van druktherapie is waarschijnlijk het (in onbruik geraakte) inbakeren van baby’s. Inbakeren werd toegepast om prikkels te verminderen, zowel van buitenaf als die van het kind zelf, waardoor het kind rustiger werd en langer aaneengesloten sliep. Vooral huilbaby’s werden al snel het slachtoffer van inbakeren, dit omdat men huilen indertijd zag als ongewenst en afwijkend gedrag en niet als een signaal dat er mogelijk wat mis was.
De Squeeze Machine en de Hug Machine
In de psychiatrie is het toepassen van druktherapie ook geen onbekend verschijnsel. Temple Grandin, Ph.D., een wetenschapper met autisme ontwikkelde voor zichzelf de ‘Squeeze Machine’ (knijpmachine), die haar hielp om beter om te gaan met de angst om aangeraakt worden, nervositeit en diverse andere problemen. (Foto: courtesy Performance Health)
In de veehouderij is het effect van druktherapie ook bekend en gebruikt men de ‘Hug Machine’ (knuffelmachine) om dieren te kalmeren die medisch onderzocht moeten worden, of om dieren te kalmeren als ze naar de slacht gingen. Dat angsten geheel konden worden weggenomen bleek een illusie, maar de positieve effecten waren goed waarneembaar.
Hug machine. Bron: Wikipedia Commons.
Wetenschappelijk onderzoek ThunderShirt bij honden
Naar het effect van druktherapie met behulp van een ThunderShirt is wetenschappelijk onderzoek gedaan. (King, C., Buffington, L., Smith, T.J., Grandin, T., The effect of a pressure wrap (ThunderShirt®) on heart rate and behavior in canines diagnosed with anxiety disorder, Journal of Veterinary Behavior (2014), doi: 10.1016/j.jveb.2014.06.007.)
Hieruit bleek dat er een duidelijk positief effect op de hartslag en gedrag werd waargenomen als het ThunderShirt volgens de voorschriften werd gebruikt. Werd het shirt losjes gedragen, dan leek er eerder een negatief dan een positief effect op te treden. Lees het hele artikel voor de gebruikte testmethodes en de onvermijdelijke ‘mitsen en maren’.
Bron: vertaalde grafiek Journal of Veterinary Behavior
Eerst proberen, dan kopen
Er is een aantal manieren om te kijken of er van druktherapie (en dus het ThunderShirt) bij je hond een positief effect te verwachten valt.
1. Houd de romp van je hond met open handen zowel links als rechts stevig vast op het moment dat je hond stress ervaart en kijk of hier een positieve werking vanuit gaat. Let vooral op de hartslag.
2. Heb je nog een (bij voorkeur net iets te klein) rompertje liggen, of een oud ‘stretch’ t-shirt wat lekker strak om de torso van de hond kan zitten? Volgens sommige eigenaren hebben deze exact hetzelfde effect op de hond als een commercieel product.
3. Mijn eigen (bij stom toeval ontdekte) methode: laat de hond op de rug liggen, stevig tussen je lichaam en de achterleuning van het bankstel. Gebruik kalmerende signalen (woordjes, aaien over de buik). De hartslag ging bij mijn Border Collie onmiddellijk omlaag, de stress verminderde, tot op het punt dat ze zelfs haar ogen even durfde te sluiten.
Conclusie
Een driewerf hoera voor druktherapie en dus het Thundershirt? Dat gaat mogelijk iets te ver. De ene hond reageert beter op druktherapie dan de andere. De ervaringen uit de dagelijkse praktijk wijzen daar dan ook op: de ene eigenaar is laaiend enthousiast, de ander vindt het achteraf zonde van het geld. Een redelijke inschatting dat er in iets meer dan de helft van de gevallen een positief effect wordt ervaren.
Zelf ben ik van mening dat de eigenaar een cruciale rol speelt in het uiteindelijke resultaat. Het ‘knuffeleffect’, samen met met het verhoogde gevoel van bescherming en veiligheid als de hond dicht bij een begrijpende eigenaar kan zijn, zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Faal je als eigenaar, dan zal om het even welk hulpmiddel niet voldoen – hoe goed het ook ontworpen is.
Referenties
- Historie ThunderShirt (Chicago Tribune, via Google Cache ivm Europese privacyregels)
- Review ThunderShirt (Pretty Fluffy)
- Links naar wetenschappelijk onderzoek
- Hug Machine (Wikipedia)
- Squeeze Machine
Credits
Hans van Rijsse heeft ruim 20 jaar ‘moeilijke’ honden opgevangen voor o.a. asiels, Dierenbescherming en stichtingen met het doel deze te rehabiliteren en adoptiegereed te maken. Chemie, zijn originele vakgebied, komt voor veel van zijn artikelen goed van pas. Hans is tevens de vaste columnist van Border Collie Nieuws.