De individuele buitenlandse hond
Helaas worden buitenlandse honden vaak als één groep gezien; ze komen uit het buitenland en dus zijn ze hetzelfde. Dit beeld dat men van de honden heeft, en daardoor ook van de individuele buitenlandse hond, mist inzicht en nuance. Dit schaadt de honden; ze krijgen een stempel opgedrukt wat onterecht is. In dit artikel nemen we je mee in onze kijk op de buitenlandse hond.
‘De’ buitenlandse hond bestaat niet
We kunnen er kort over zijn: ‘de’ buitenlandse hond bestaat niet. Het zijn geen vergelijkbare honden, het zijn individuen met eigen genen, karakters en achtergronden. Ze zijn geboren in landen buiten Nederland en dat alleen zorgt al voor een enorme diversiteit. Binnen elk land zijn totaal verschillende omgevingen waar honden leven; steden, buitenwijken, platteland. Er zijn honden die op straat leven en honden die in opvanglocaties verblijven. In die opvanglocaties kunnen ze geboren zijn of gedurende hun leven terecht zijn gekomen.
Je kunt de buitenlandse honden ook qua gedrag niet over één kam scheren. Er zijn vrolijke, vrije honden, rustige en afwachtende, wantrouwende en angstige, en dat ook nog eens in alle variaties. Zeggen dat deze honden ‘allemaal angstig zijn’ of ‘altijd probleemgedrag vertonen’ is onjuist en plakt oneerlijke etiketten op deze geweldige dieren.
Om een hond uit het buitenland te begrijpen en te begeleiden, heb je inzicht nodig in zijn achtergrond.
Waar komen de buitenlandse herplaatsers vandaan?
De meeste buitenlandse herplaatsers komen naar Nederland via een stichting en hebben daarvoor in een opvangsituatie geleefd. Dit leven in opvang kan langdurig zijn geweest, maar ook kort als overbrugging tussen het leven op straat en verhuizing naar een adoptie- of gastgezin. Waar een hond geleefd heeft vóór hij geadopteerd werd, bepaalt voor een groot deel zijn kijk op de wereld in het algemeen en op mensen in het bijzonder.
Leven op straat
Honden die op straat leven, zijn te verdelen in vier groepen:
- De community hond
- De loslopende hond met eigenaar
- De loslopende hond zonder eigenaar (de zwerfhond)
- De wilde hond
1. De communityhond heeft geen vaste eigenaar en slaapt ook eigenlijk nooit bij iemand in huis. Deze honden krijgen een basisverzorging in de vorm van restjes voedsel en een bak water door de mensen uit de buurt. Dierenliefhebbers gaan vaak een stap verder door de honden ook te voorzien van medische hulp wanneer nodig.
2. De loslopende hond met eigenaar is een hond met veel vrijheid maar wel een vaste verblijfplaats. Vaak wordt de hond uit de tuin gelaten wanneer de eigenaar naar het werk gaat. Deze honden zijn meestal goed verzorgd en niet geneutraliseerd. Zij vormen een grote dreiging voor de toename van de zwerfhondenpopulatie. Door hun relatief goede fysieke toestand zijn zij makkelijker in staat om zich voort te planten.
3. De loslopende hond zonder eigenaar is wat wij noemen ‘de zwerfhond’. Deze honden hebben geen vaste verblijfplaats en in principe ook geen vaste verzorgers. Er zijn wel dierenliefhebbers die zich ontfermen over groepen zwerfhonden.
4. De wilde hond zie je eigenlijk niet snel in het straatbeeld. Dit zijn honden die niet direct afhankelijk zijn van contact met de mens, dit in tegenstelling tot de honden die hierboven beschreven zijn. Ze leven in vrijheid en kunnen zichzelf in leven houden. Je kunt ook gerust stellen dat dit type honden niet herplaatsbaar is, omdat ze over het algemeen mensenschuw zijn.
Leven in opvanglocaties
Honden in opvanglocaties zijn ook in vier groepen te verdelen:
- Ex-huishonden
- Ex-werkhonden
- Ex-straathonden
- Honden geboren in de asielen
De benaming ‘zwerfhond’ die vaak gebruikt wordt als men spreekt over honden in het buitenland, is onterecht. Kijkend naar alle informatie tot nu toe, zal duidelijk zijn dat het overgrote deel van de honden op een of andere manier een eigenaar heeft gehad. De kans is zelfs aanwezig dat de honden die gevangen worden op straat door hondenvangers of goedbedoelende dierenliefhebbers, een eigenaar of vaste verzorger hebben.
De manier waarop een herplaatser is opgevangen, heeft zeker impact op zijn kijk op de wereld. Er zijn veel opvanglocaties en de kwaliteit van huisvesting en verzorging loopt enorm uiteen. Je kunt je voorstellen dat een liefdevolle verzorging het mensbeeld positief beïnvloedt en dat nare ervaringen honden wantrouwend kunnen maken.
Diversiteit in genetische achtergrond
Naast de grote verscheidenheid in geboorteplek van de buitenlandse honden is ook hun genetische achtergrond zeer divers. Onherleidbare kruisingen in het buitenland worden ook wel aangeduid met de term ‘Village dogs’. In Oost-Europa leven de zogenoemde Eastern European Village dogs, maar ook in de rest van Europa komen ze voor; dit zijn de community honden die we hiervoor beschreven. Het ontstaan van deze honden gaat vele eeuwen terug en hun oorsprong ligt in Centraal-Azië. De honden trokken mee met mensen die onderweg waren naar het gebied dat nu Europa is. Gedurende die lange tocht verspreidden de honden zich over de gebieden waar ze langstrokken. De oorspronkelijke Village dogs vormen de basis voor de rassen zoals we die nu kennen.
De meeste buitenlandse honden zijn een ‘smeltkroes’ van rassen, wat hun eigenheid nog meer benadrukt. Wel zijn er vaak bepaalde rasgroepen goed terug te zien in de individuele honden. Het is zinvol om je als eigenaar of professioneel begeleider bewust te zijn van de invloed van deze rassen. We bespreken de meest voorkomende types en de bijzonderheden die zij genetisch kunnen meegeven.
Invloed van de (voor)ouders
Berghonden: Berghonden en mixen met berghonden zien er als pup of jonge hond ontzettend snoezig uit. Deze honden zijn echter oorspronkelijk gefokt voor een specifieke taak: het zelfstandig bewaken en beschermen van een kudde. Hun zelfstandigheid kan in een nieuwe situatie tot problemen leiden. Ze zijn trouw aan hun eigen mensen maar vaak niet dol op vreemden.
Lopende honden en zweethonden: Dit type hond, of de mix hiermee, is vriendelijk, heel intelligent en gevoelig. Dat laatste maakt dat ze door negatieve ervaringen gedurende hun leven in het buitenland angstig kunnen zijn voor mensen. Zijzelf of hun voorouders hebben gewerkt voor jagers die niet altijd even zachtzinnig met ze omgingen. Die generaties lange nare ervaringen hebben invloed op het gemoed van de honden.
Podenco’s: Dit zijn zachtaardige en gevoelige honden. Veel geadopteerde Podenco’s zijn eerder door jagers ingezet voor de jacht. Dat betekent een hard leven met een onaangename behandeling, wat kan leiden tot trauma en terughoudendheid tegenover mensen. Toch hebben ze het in zich om zich snel aan te passen aan een nieuw leven met een liefdevolle verzorging en de nodige aandacht. Podenco’s en mixen hebben over het algemeen een groot jachtinstinct.
Staande honden: Deze categorie jachthonden is prachtig om te zien door hun elegante voorkomen. Het is een combinatie van een werk- en gezelschapshond. Ze zijn zachtaardig, slim en nieuwsgierig en kunnen hierdoor uitstekende gezinshonden zijn. Echter is ook hier aandacht nodig voor een mogelijk opgelopen trauma tijdens het leven in het buitenland. Ze worden ingezet voor de jacht en de vaak harde behandeling maakt dat ze, zeker in het begin, wantrouwend kunnen zijn.
Windhonden: Windhonden zijn rustig in huis maar compenseren dat buiten graag volop door heel hard te rennen. Houd er rekening mee dat ook deze honden flink getraumatiseerd kunnen zijn door hun vaak verdrietige verleden. Ze worden ingezet bij de jacht en op de renbaan. Ze worden gezien als gebruiksvoorwerpen en zijn vaak zeer onvriendelijk behandeld. Hun drive om te jagen is groot en niet te stuiten.
Kleine honden: Bij de kleine honden is er een verschil te maken in jachthonden, oorspronkelijk gefokt voor de jacht en ongediertebestrijding, en de gezelschapshonden. De aard van de eerste categorie is pittig, snel, enthousiast en een doorzetter. De tweede categorie is in de basis aanhankelijk, mensgericht, vrolijk en kan angstig van aard zijn en fel reageren. Angst voor benadering en optillen komt veel voor, omdat zij hier nooit zeggenschap in hebben gehad. Het is belangrijk hun signalen goed te leren herkennen en te respecteren.
Bijzondere Mixen
Alle genoemde honden komen terug in mixen. Soms zitten er twee varianten in een hond, maar vaak vermengen zich gedurende meerdere generaties allerlei types en mixen waardoor er een ratjetoe aan samenstellingen ontstaat. Het maakt de buitenlandse herplaatser een veelzijdige hond, zowel in de vele uiterlijke verschijningen als in de karakters, in hun behoeften en bijzonderheden.
Conclusie: Elk individu verdient begrip en respect
Waar we mee begonnen, eindigen we ook mee: ‘de’ buitenlandse hond bestaat niet. Elke hond is een individu en verdient het om als zodanig ook gezien en begeleid te worden. Met oog en begrip voor zijn uniekheid, inclusief het gedrag wat voortkomt uit zijn leven voorafgaand aan de adoptie en wat extra aandacht vraagt. Een hond is een hond. Ongeacht waar hij geboren is, is het een waardevol wezen dat onze liefde en respect waard is.
Broodfok Alarm: Een belangrijk onderscheid
Helaas worden honden uit de broodfokindustrie geregeld verward met de buitenlandse herplaatser. Wanneer een eigenaar met zijn nieuwe aanwinst bij de dierenarts komt, en de dierenarts constateert dat de hond oorspronkelijk in bijvoorbeeld Hongarije is geboren, heeft de dierenarts het al snel over een hond uit het buitenland. Het is echter geen hond die herplaatst is, maar een hond die is aangekocht door de eigenaar via een handelaar. Ook in de media lopen deze twee stromen geregeld door elkaar, terwijl ze volledig los van elkaar staan als het gaat om het ontstaan.
De vermenging geeft een zeer vertekend beeld van de buitenlandse herplaatser. Honden uit de broodfokindustrie zijn overwegend ras-look-a-likes. Ze zijn vaak onderontwikkeld en ongezond doordat zij in slechte omstandigheden geboren zijn én vrijwel altijd te vroeg bij hun moeder zijn weggehaald. Ook zijn de papieren veelal niet op orde of vervalst. Broodfok is desastreus voor de honden die daarvoor gebruikt worden en levert een enorm verdriet op bij de nieuwe eigenaren die worden geconfronteerd met zieke dieren.
Het is van groot belang dat eigenaren en hondenprofessionals zich bewust worden van het verschil tussen honden uit de broodfokindustrie en honden via herplaatsende instanties.
Gratis Ebook
We hopen dat het artikel je inzicht heeft gegeven aan de grote diversiteit en uniekheid van de buitenlandse herplaatsers. Overweeg je een hond te adopteren? Bereid je dan heel goed voor! Uiteraard biedt ons boek een hele degelijke voorbereiding. We hebben ook een gratis Ebook waarin we je meenemen in de adoptieprocedure en het kiezen van een betrouwbare stichting. Ga naar de website buitenlandsehondinzicht.nl en download het Ebook.
Credits
Suze Steenbergen en Marleen van Baal schreven het boek De buitenlandse hond, alles over adoptie en samenleven. Ze gaan daar uitgebreid in op de achtergronden van buitenlandse herplaatsers, geven handvatten hoe je weloverwogen kunt adopteren en hoe je stap voor stap met je buitenlandse maatje een geweldig leven kunt creëren.
Suze is de drijvende kracht achter Buitenlandse hond InZicht, hét platform voor eigenaren van buitenlandse herplaatsers en zij is docent bij Edupet voor de verdieping Begeleiding Buitenlandse hond voor professionals.
Marleen van Baal is coach voor mens met hond, opleider en auteur. Zij is eigenaar van Hond InZicht en Hersenwerk voor dieren.
Alle foto’s bij het artikel zijn van Suze Steenbergen
