Waarom gaan honden op hun rug liggen?

Het hangt ervan af…

Eigenlijk is hier niet één pasklaar antwoord op te geven, want het hangt volledig van de situatie en de omstandigheden af. Welke factoren kunnen van invloed zijn? Denk aan bijvoorbeeld de locatie en welke honden en mensen er in de buurt zijn van de hond.

Veel mensen associëren het op de rug rollen met onderwerping en hiërarchie, maar is dit wel altijd het geval?

Lichaamstaal en context

Kijk ook naar de omstandigheden en wat de rest van het lichaam doet om een beter beeld te krijgen van de situatie.

• Heeft de hond een ontspannen en beweeglijk lijf, zwabbert de staart en zijn de oren floppy? Dan is de kans groot dat de hond zich prettig voelt in de situatie. Hij voelt zich op zijn gemak en hij voelt zich veilig.
• Heeft de hond een gespannen en stijf lichaam, zit de staart strak tussen de achterpoten, zijn de oren plat, laat de hond stress-signalen zien? Dan is er sprake van stress en wil de hond het liefst dat de situatie stopt. Het komt ook voor dat honden in een dergelijke situatie gaan plassen.

Wanneer een hond zich lekker voelt

Spel

Tijdens spel tussen een grotere, sterkere hond en een kleine hond zal de grote hond zich zo nu en dan op de grond werpen en op de rug gaan liggen. Hij maakt zichzelf op deze manier toegankelijker voor de kleine hond en maakt het spel gelijkwaardiger. Dit wordt ‘self-handicapping‘ genoemd. Ook tussen honden van hetzelfde formaat gebeurt dit tijdens spel, het hoort bij het geven en nemen en heeft tijdens spel niets te maken met agressie of wie de baas is. Spel is altijd gelijkwaardig.

Lekker kriebelen en krabben

Veel honden laten hun buik juist zien, omdat ze het heerlijk vinden om daar geaaid en gekriebeld te worden. Maar het kan ook zijn dat de hond jeuk op de rug heeft en op deze manier zichzelf wil ‘krabben’.

Op en top ontspanning

Honden liggen op hun rug, simpelweg omdat ze het lekker vinden liggen. Ze liggen dan bijvoorbeeld te luieren in de zon en rekken hun poten nog eens even uit. Sommige honden vallen ook in deze houding in slaap. Het is ook een teken dat de hond zich veilig voelt. In een onveilige omgeving, waar gevaar op de loer ligt, zal een hond dit niet snel op deze manier doen. De hond is op en top ontspannen.

Op de rug rollen bij conflict

Het op de rug rollen wordt vaak geassocieerd met onderwerping en dat klopt ook wel.

Je zou het kunnen vergelijken met het omhoog houden van een witte vlag: “ik geef mezelf over”. Soldaten die met een witte vlag zwaaien mogen niet worden aangevallen. Datzelfde geldt ook voor honden die op hun rug rollen bij een conflict.

Foto bron Wikipedia: Italianen geven zich over onder bescherming van een witte vlag (Sicilië 1943)

Maar betreft dit dan automatisch dat er altijd sprake is van submissie? Niet noodzakelijk. Het kan ook betekenen dat de hond wil communiceren dat hij geen kwade bedoelingen heeft. Het heeft ook een conflictvermijdende betekenis.

Honden houden namelijk over het algemeen niet van conflicten en zullen dan ook het liefst een conflict vermijden of willen stoppen. Zodra ze aanvoelen dat er een conflict aankomt, zullen ze naar de andere partij (hond of mens) communiceren dat ze geen conflict willen. Dat kan op allerlei manieren. Denk aan signalen als gapen, snuffelen aan de grond, wegkijken, in een boogje lopen en op de rug rollen hoort hier ook bij.

Op de rug rollen bij submissie is heel anders dan het op de rug rollen tijdens bijvoorbeeld spel en zal er voor een getraind oog ook echt anders uit zien.

Voorbeeld van conflict: Wanneer een hond in een bepaalde situatie straf verwacht (verbaal, fysiek), rolt hij op zijn rug om duidelijk te maken dat hij geen ‘ruzie’ wil. Stel je hond ligt op bed en weet dat dat eigenlijk niet mag. Jij loopt de slaapkamer binnen en je hond weet dat jij dan boos kunt reageren. Dan kan hij op dat moment op zijn rug rollen om een conflict te voorkomen.

Alpha roll

Helaas zijn er nog mensen die denken dat je dominant moet zijn over je hond en dat je dat het beste kunt laten zien door de hond op zijn rug te rollen. Dit wordt de zogenaamde alpha roll genoemd. De gedachte is ook dat je dan het gedrag van een dominante hond nadoet, want honden zouden dit ook bij elkaar doen om de rang duidelijk te maken.

Niets is minder waar. Het op de rug rollen is iets wat een hond uit eigen beweging doet. Als een hond opzettelijk en met dwang op de rug wordt gerold, dan breng je hem in een uiterst kwetsbare positie die alleen maar voor veel angst zorgt en de vertrouwensband zal beschadigen. Doe dit daarom nooit!

Wanneer een hond nóóit op zijn rug gaat liggen

Het hoeft niets betekenen, maar het kan wijzen op pijn of ander ongemak. Rugpijn of een gebrek aan veiligheid kunnen ervoor zorgen dat een hond nooit op zijn rug gaat liggen. Iets om in de gaten te houden.

Gedrag is complex en intrigerend

Dit artikel laat weer eens zien dat gedrag nooit op één manier te interpreteren is. Kijk altijd naar de omstandigheden en de context waarin iets zich voordoet. Een schijnbaar simpele gedraging zoals op de rug liggen, kan gepaard gaan met uiterst positieve emoties zoals vreugde en spel, maar ook met negatieve zoals angst.

Challenge: wanneer gaat jouw hond op zijn rug liggen?

Let er eens op hoe vaak en in welke omstandigheden jouw hond op de rug gaat liggen en waarom hij dat doet. Voelt hij zich prettig of wil hij juist een conflict vermijden? Laat onderaan dit artikel je bevindingen achter. We zijn benieuwd!

Referenties

• Julie Hecht: Why Do Dogs Roll Over During Play? – A dog rolling over during play is a playful combat tactic, not submission
• Horowitz A. (2008). Attention to attention in domestic dog (Canis familiaris) dyadic play, Animal Cognition, 12 (1) 107-118. DOI: http://dx.doi.org/10.1007/s10071-008-0175-y
• Norman K., Pellis, S., Barrett, L., & Henzi, S. P. (2015). Down but not out: Supine postures as facilitators of play in domestic dogs, Behavioural Processes, 110 88-95. DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.beproc.2014.09.001 (OPEN ACCESS HERE)