De Yorkshire Terrier is heleboel hond in maatje XS
Hoewel de Yorkshire Terrier tot de gezelschapshonden wordt gerekend, is het een Terrier in hart en nieren. Hij is klein van formaat, maar groot van aard. De York is eigenlijk een heleboel hond, maar dan in een mini-uitvoering.
Van armeluishondje….
Het is moeilijk voor te stellen dat de wortels van een hondje zo elegant als de Yorkshire Terrier zich bevinden in de huizen van de Britse arbeidersklasse in de tweede helft van de negentiende eeuw. Ga je het ontstaan van de Yorkshire Terrier echter wat nader uitpluizen, dan blijkt dat echter helemaal niet zo verwonderlijk. De Yorkshire Terrier is ontstaan uit verschillende andere Terriersoorten, waaronder de ruig behaarde Skye Terrier. Soms zat daar ook wel eens een hond tussen met een veel zachtere vacht, iets wat door de liefhebbers van de Skye helemaal niet werd gewenst. In het dal van de Clyde, een rivier in Schotland, vonden deze zachtharige honden echter gretig aftrek.
Uit de Skye Terrier ontstond zo de Clydesdale Terrier, ook wel Paisley Terrier genaamd. De Clydesdale werd vooral gehouden door de arme Schotse textielarbeiders, die vaak in beroerde omstandigheden leefden en werkten. Het hondje was een fel jagertje, dat hen hielp soms wat vlees op tafel te krijgen. En omdat de hond zo klein was, was hij zelf erg goedkoop in onderhoud. Een groot aantal wevers besloot, de ellende in Schotland zat zijnde, te vertrekken en zijn geluk in Engeland te gaan beproeven. Veel van hen kwamen terecht in het graafschap Yorkshire.
De met hen meegekomen honden werden daar gekruist met de lokale Terriers, waaronder de Dandie Dinmont, de Black and Tan Terrier en de Manchester Terrier. De honden die daaruit voortkwamen, waren lichtgebouwde, felle Terriers, die zowel als gezelschap in huis als voor de jacht onder de grond en de verdelging van ratten werden gehouden. De overvloedige vacht heeft de Yorkshire Terrier te danken aan het inbrengen van Maltezerbloed, waardoor het Terriertje een stuk knapper werd.
…tot mondaine rakker
Het hondje kreeg zelfs zo’n aantrekkelijk uiterlijk, dat het de belangstelling wist te wekken van de beter gesitueerde burgers. Hier lag een kans voor de arbeiders om een extra centje bij te verdienen en ze begonnen hun harde werkertje gerichter te fokken. Daardoor werd het uiterlijk van de Yorkshire, die toen nog Brokenhaired Scotch or Yorkshire Terrier werd genoemd, al snel een stuk uniformer. Men begon de hondjes op tentoonstellingen uit te brengen. Eerst in de de ‘diverse variëteitenklasse’, maar daaraan kwam in 1886 een einde, toen de Yorkshire Terrier als officeel ras door de Engelse Kennelclub werd erkend. Vanaf dat moment werd de populariteit van het ras snel groter. Steeds meer mensen raakten geïnteresseerd in het pittige hondje met het charmante uiterlijk en al voordat de negentiende eeuw voorbij was, begon deze kleine geweldenaar de wereld te veroveren.
Populariteit
Zo kwamen de hondjes in de Verenigde Staten terecht en aan het begin van de twintigste eeuw ook in Nederland en België. Naarmate de populariteit van het ras groeide, namen de afmetingen van de individuele hond steeds verder af. In de begindagen lag het gewicht zo rond de 6 kilo, tegenwoordig staat in de standaard een gewicht tot 3 kilo vermeld, maar veel lichtere honden zijn geen uitzondering. Tijdens de Tweede Wereldoorlog liep het ras, net zoals veel andere rassen, sterk in aantal terug. Maar daarna gebeurde het ergste wat een ras kan overkomen: het werd een modehond! Gewetenloze vermeerderaars en op geld beluste broodfokkers stortten zich massaal op de Yorkshire Terrier.
Met gevolg dat het ras van echte Terrier meer en meer veranderde in een ‘dameshondje’ dat keffend en bibberend op de armen van deftige mevrouwen werd rondgesjouwd. Er zijn in Nederland en België meer dan voldoende goede en gewetensvolle fokkers van de Yorkshire Terrier, maar nog steeds gaan er talloze honden over de toonbank onder de noemer ‘Yorkie’ die slechts in de verste verte aan de echte Yorkshire Terrier hebben gesnuffeld. Ze worden ook met regelmaat gekruist met andere kleine hondenrassen, het nageslacht wordt dan boomer genoemd.
De Yorkshire Terrier is klein maar dapper
De Yorkshire Terrier is behoorlijk territoriaal ingesteld en daardoor goed waaks. Ongewenst bezoek wordt met geblaf aangekondigd en als het nodig is, zal hij zich onvervaard opwerpen tot verdediger van huis en haard. ‘Klein, maar dapper’ is een cliché dat voor de York echt opgaat.
Karakter van de Yorkshire Terrier
Laat één ding heel duidelijk zijn: de Yorkshire Terrier is een echte hond! En nog een heel leuke ook. Een gedisciplineerd opgevoede York is vrolijk, levendig, opgewekt en speels en in staat de meest ingewikkelde taken tot een goed einde te brengen. Hij is intelligent en beschikt over een zeer groot probleemoplossend vermogen. Zijn onvervalste Terrierbloed brengt vasthoudendheid en doorzettingsvermogen met zich mee, evenals een behoorlijke mate van zelfstandigheid. Allemaal eigenschappen die nodig waren om zijn taken naar behoren te kunnen verrichten.
Maar juist om die eigenschappen wordt de York tegenwoordig nogal eens als ‘koppig’ bestempeld. Een andere zijde van zijn karakter is zijn grote aanhankelijkheid. Hij is het liefst zo dicht mogelijk in de buurt van zijn baas en kan zich heerlijk op een uitnodigende schoot nestelen. Soms slaat hij door in zijn aanhankelijkheid en wordt het een enorme eenmanshond. Leuk als je alleen met hem woont, maar minder prettig in een groter gezin.
Actief en sportief
Sportief is de Yorkshire Terrier ook. Hij wil best een uur lang achter ballen aan te rennen en daarna nog een fikse wandeling maken. Want het Yorkie heeft een levendige aard en is een echte actieveling. Toch is dagelijks uren wandelen met een Yorkshire Terrier niet nodig, want ook in huis is hij behoorlijk levendig. Een gemiddeld tuintje kan voor een hond van zijn bescheiden formaat een behoorlijke renbaan zijn.
Socialisatie is belangrijk
Een bijkomend voordeel van zijn grootte is dat hij ook geschikt is voor kleinbehuisten en het erg goed doet in de stad. In die gevallen zal er wel meer met hem moeten worden gewandeld. Om ongewenst gedrag, en dan met name veel blaffen, te voorkomen moet er voor worden gezorgd dat de York zich niet gaat vervelen. Een ander punt van aandacht is de socialisatie met andere honden. Het is van levensbelang dat hij leert zich in de omgeving van andere viervoeters te gedragen. Dus het Yorkpuppy niet meteen optillen als er een grotere soortgenoot aankomt, anders gaat hij nog denken dat hij onoverwinnelijk is.
Maar wel oppassen hem niet met te ruwe honden in contact te brengen. Rustige grote honden zijn goed, maar ze moeten natuurlijk niet goedbedoelend het Yorkpuppy per ongeluk de grond in stampen, want dan wordt de basis gelegd voor angstig gedrag naar honden. Met wat inzicht en management kan de York van meet af aan leren omgaan met honden en dan kan hij er meestal ook goed mee overweg, net zoals overigens met andere huisdieren.
Met kinderen is het even oppassen. De York is niet zo geschikt om bij heel jonge kinderen gehouden te worden, omdat die het hondje nog wel eens als speelgoed beschouwen. Voor oudere kinderen kan het een prima kameraadje wezen.
Yorkshire Terrier in het kort
| Land van herkomst | Engeland |
| Vroegere taak | rattenvanger, jachthond, gezelschapshond |
| FCI-rasgroep | groep 9 (Gezelschapshonden) |
| Gemiddelde leeftijd | 12-15 jaar |
| Schofthoogte | ongeveer 23-25 centimeter |
| Voorkomende ziekten | patellaluxatie (verschoven knieschijf), PRA (oogaandoening), slecht gebit |
| Gebruiksmogelijkheden | gedrag & gehoorzaamheid, behendigheid |
| Voorkomende gedragsproblemen | blaffen, angstagressie honden, angst |
| Waaks | goed |
| Omgang kinderen | matig tot goed |
| Omgang honden | matig tot goed |
| Vachtverzorging | intensief |
| Bewegingsbehoefte | gemiddeld |
Zindelijkheidstraining
Een punt van aandacht is dat Yorkshire Terriers soms moeilijk zindelijk te krijgen zijn. Onthoud dat de basis van zindelijkheidtraining is: voorkomen, voorkomen, voorkomen en nog eens voorkomen. Ook heel kleine plasjes kunnen uiteindelijk een bron van irritatie worden.
Opvoeding van de Yorkshire Terrier
Voorzichtigheid is geboden met een Yorkshire puppy in huis, en niet alleen omdat een lomp geplaatste maat 42 fatale gevolgen kan hebben voor een hondje wat met gemak op je handpalm past. Het grootste risico schuilt hem in de opvoeding, of beter gezegd in het gebrek daaraan. De Yorkshire Terrier is namelijk een behoorlijk pittig en levendig hondje met een eigendunk die er niet om liegt. Soms denkt hij dat hij een leeuw is en gedraagt zich dienovereenkomstig. Niet voor niets noemde de bekende Engelse gedragsdeskundige John Fisher het ras de Yorkshire Warrior (krijger).
Onderschat de York niet!
En een drie turven hoog hondje dat zelf vindt dat hij minstens een meter groot is heeft toch echt een behoorlijke opvoeding nodig, al was het alleen maar voor zijn eigen veiligheid. Helaas schort het daar nog al eens aan, omdat sommige mensen het diertje tot in de afgrond verwennen. Ze vinden het niet nodig om ook maar iets aan de opvoeding te doen, want ‘ach, hij is maar zo klein’, en nemen hun lieveling tegen alles en iedereen in bescherming. Het resultaat van dit soort wanprestaties is dan vaak een angstige neuroot of een huistirannetje met grootheidwaanzin, dat hoog op de arm van zijn bazinnetje zijn onvrede de wereld in keft. En echt, dat is niet nodig. Het duidt alleen maar op een grove onderschatting van de Yorkshire Terrier.
Al die ellende hoeft helemaal niet, want de Yorkshire Terrier is een vrij makkelijk opvoedbare hond en een snelle leerling, die er veel plezier in heeft oefeningen en taken uit te voeren. Hij doet het uitstekend in de gedrag & gehoorzaamheid, maar ook aan actievere sporten zoals behendigheid kan hij veel plezier beleven. Zijn intelligentie is hoog, en dat kan er voor zorgen dat het gemiddelde Yorkie erg snel door heeft hoe hij zijn eigenaar moet trainen. Hij maakt gebruik van iedere geboden gelegenheid en manipuleert er lustig op los als hij de kans krijgt. Wees hem een stapje voor en bied hem voldoende uitdaging en afwisseling, dan wordt het een wereldhond met een karakter dat ver boven zijn bescheiden formaat zal uitstijgen.
Opmerkelijke uitspraken van York-bazen
- ‘Ze hebben zoveel potentieel en er wordt vaak zo weinig van benut.’
- ‘Hij is stoer!’
- ‘We deden alles samen, hij was altijd bij me. Ik mis hem zo ontzettend.’
- ‘Door een aantal negatieve ervaringen is hij bang geworden voor grote honden.’
Verzorging
De Yorkshire Terrier is sterker dan hij eruit ziet en kan een pittig hoge leeftijd bereiken: vijftien jaar is geen uitzondering.
Gezondheidsproblemen kunnen zich voordoen in de vorm van oogafwijkingen zoals staar, progressieve retina atrofie (PRA) en het zogenoemde ‘dry eye’. Heup– en knieproblemen komen eveneens met enige regelmaat voor.
De vachtverzorging van het Yorkshire Terrier is iets om niet te onderschatten. Dagelijks moet de vacht worden gecontroleerd op ongerechtigheden en vervolgens moeten de lange, zijdeachtige haren laagje voor laagje worden uitgekamd en geborsteld om klitvorming te voorkomen.
De ogen en oren moeten worden gecontroleerd en schoongemaakt en etensresten uit zijn snor verwijderd. Af en toe moet de hond in bad. En dan hebben we het alleen nog maar over de gewone huis-, tuin- en keuken-York. Het is dat de hond niet zo groot is, want anders zou je er een dagtaak aan hebben. Men verkijkt zich nog wel eens op de tijd die erin gaat zitten om zo’n klein hondje toonbaar te houden en daarom wordt bij veel Yorkshire Terriers op een gegeven moment rigoureus de schaar in de vacht gezet. Het is niet helemaal zoals het hoort, maar nog altijd veruit te verkiezen boven een hond die er als een verklitte voddenbaal bij loopt.
Tanden checken!
Het gebit van de Yorkshire Terrier kan al op vrij jonge leeftijd behoorlijk slecht worden. Vaak poetsen en regelmatig tandsteen laten verwijderen is dan ook van jongs af aan een bittere noodzaak. Het is verstandig de hond van voldoende stevig kauwmateriaal te voorzien, zodat hij daarmee kan bijdragen aan zijn eigen gebitsverzorging. Check tijdens het wisselen regelmatig het gebit, het jonge Yorkje kan te kampen krijgen met melktanden die niet los willen laten.
Informatieve links
- Nederlandse Yorkshire Terrier Vereniging
- Yorkshire Terrier Vriendenclub Nederland
- Op Doggo.nl: Fokkers van Yorkshire Terriers
Credits
Tekst: Jolien Schat, www.hondenscholen.com
Overname alleen toegestaan na uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de auteur.
Met dank aan Judith Lissenberg voor de redactie.
