Hoe word ik een Roedelleider over mijn hond?
Is de vraag die veel hondeneigenaren zich stellen. Tot ongeveer halverwege de jaren negentig van de afgelopen eeuw was het advies van iedere hondentrainer aan een hondeneigenaar dat hij een Roedelleider moest worden van de hond. Het worden van de Roedelleider was ‘het recept’ voor een gelukkige hond en voor een goed opgevoede hond.
Vele deskundigen in de hondenwereld hebben deze stelling inmiddels verlaten, maar er zijn nog steeds hondentrainers, dierenartsen en deskundigen op TV die de boodschap van het worden van de Roedelleider uitdragen. Zodra het woord ‘Roedelleider’ valt, verdeelt de hondenwereld zich in twee kampen waarbij een hondeneigenaar die hulp zoekt bij het opvoeden van zijn hond tussen de wal en het schip beland.
Zoektocht
De behoefte van een eigenaar is hulp bij het opvoeden van zijn hond, zodat het bijtende, onzindelijke mormel, dat nu het gezin terroriseert, transformeert naar een lieve hond die luistert. Als een deskundige zoals zijn dierenarts hem adviseert om Roedelleider te worden of als het zien van succesverhalen van gerehabiliteerde honden op TV de eigenaar inspireert om Roedelleider te worden; dan wil de eigenaar een Roedelleider zijn.
Goed bedoelde adviezen, maar werken ze wel?
Als je je afvraagt: hoe word ik een Roedelleider? Dan moet eerst de vraag beantwoord worden: wat is een Roedelleider? Het antwoord daarop is: een Roedelleider is de dominant die zaken regelt en daarbij zorgdraagt voor de ondergeschikten. Dit betekent dat de gezinsleden met elkaar leef- en omgangsregels moeten instellen en moeten naleven. En hier begint gelijk al het probleem. Want wat voor regels moet je instellen?
- Het eerste advies is meestal: je moet de hond pas eten geven nadat jezelf hebt gegeten. Dit is simpel na te leven alleen ga je er achter komen dat het geen barst uitmaakt.
- Het eetadvies wordt gekoppeld aan: je moet als eerste de deur uitgaan. Een handige regel om rust te krijgen bij het aanlijnen van de hond en om niet naar buiten te worden gesleurd.
- Het derde advies is: de hond mag niet trekken. Met deze stelling ben je het helemaal mee eens. Maar wat doe je als hij wel trekt?
Gelukkig zijn er veel hondentrainingen in Nederland. Daar kan je als hondeneigenaar leren hoe je je hond leert om te gaan zitten en te blijven zitten als je de riem aandoet en de voordeur opent. Ze leren je hoe je door middel van goed gedrag te belonen je hond naast je kunt laten lopen zonder te trekken.
Allemaal handige oefeningen die het samenleven met een hond een stuk plezieriger maken.
Loont een ferme aanpak?
Er is niets heerlijker dan te horen hoe anderen verslag doen van de opvoeding van een hond die niet de hunne is. De verteller weet het altijd beter en is altijd consequenter. Als de hond niet op de bank mag, dan komt hij daar zijn hele leven niet. Want zij zijn ferm als het aankomt op het aanpakken van overtredingen. Zij zouden de hond bij het nekvel pakken, de hond op de grond leggen et cetera.
Het probleem is alleen: Wat leert de hond daarvan? Hoe moet jou pup of hond weten dat hij op verboden gebied kwam terwijl hij alleen maar naar je toe wilde om zijn band met je te bevestigen?
Waarom luistert mijn hond niet?
Het is geen dominantie die de hond drijft tot ongehoorzaamheid.
De meeste overtredingen die een hond maakt komen voort uit onwetendheid over wat wel en niet mag. Het heeft geen enkele zin om een hond te straffen voor niet weten. Het opvoeden van een hond vereist kleine leerstapjes, veel belonen en met veel geduld honderdmaal herhalen voordat een hond geleerd heeft om bepaald gedrag uit te voeren. En dat oefenen moet in allerlei verschillende situatie worden gedaan die steeds moeilijker worden.
Want een andere reden waarom een hond niet luistert, is omdat het alternatief te aanlokkelijk is en hij daar niet op is getraind. Als je wilt dat je hond komt als hij met andere honden aan het spelen is of als hij net achter de kat van buren aan wil rennen dan zal je die situaties moeten trainen. Wie alleen op de training en in huis de hond geleerd heeft om te zitten voor 2 minuten mag niet verwachten dat de hond gaat zitten als hij de kat van de buren ziet.
Foto: je hond leren zitten met veel afleiding in de omgeving vergt tijd, geduld en heel veel oefenen.
Geen roedelleider, maar wat dan wel?
Maar ben je Roedelleider geworden als je hond perfect luistert? En als je hond ondanks zijn perfecte luisteren eens een keer niet luistert, doet hij dan een machtsgreep? Het antwoord is: Nee. Honden leven van nature in losse familiegroepen waarin op basis van leeftijd respect wordt gegeven aan de ander. Een onbeholpen pup leert de kracht van een volwassen hond te respecteren en alleen als er schaarste is of als hij een roekeloos puberbrein heeft zal hij een ouderdier uitdagen. Voor onze samenleving met een hond geldt dat we onze honden door middel van kleine leerstapjes, vele herhalingen en beloningen en in allerlei situatie leren hoe ze zich moeten gedragen.
Daardoor verandert de rol van eigenaar van Roedelleider naar die van Opvoeder. Je draagt zorg voor de opvoeding en welzijn van de hond. Daar moet veel tijd, geduld, begrip en zorg in worden gestopt. Wie dat doet krijgt een fantastische vertrouwensband met een goed luisterende hond.
Foto: de teef is ook een opvoeder van haar puppen.
In de media
In onderstaande YouTube geven Nederlandse en Belgische hondenprofessionals aan dat zij geen roedelleider willen zijn in de ‘oude’ betekenis van het woord. De film is gemaakt op initiatief van Pim Schuurmans naar een idee van Nando Brown
Credits
Dit artikel is geschreven door Willie van der Veldt.
Zij is auteur van het boek Hondenlogie – Een psychologische kijk op honden, verkrijgbaar bij Mediaboek.
