Erop uit met je hond
In de lente en de zomer gaan de meeste mensen er vaker met de hond op uit om van het mooie weer en de natuur te genieten. De natuur staat in volle bloei, maar dat kan ook nadelen met zich meebrengen zoals giftige planten en bijtende insekten die ziektes kunnen overbrengen.
Waar kunnen honden in de maanden van maart tot september mogelijk last van krijgen en hoe kun je ze behoeden van ziektes of ongemakken voorkomen?
Tip 1: berenklauw
Periode: juni tot oktober
Mensen willen deze plant nog wel eens verwarren met het onschuldige, veel kleinere Fluitjeskruid. In Nederland hebben we 2 soorten berenklauwen: de reuzenberenklauw (5m) en de gewone berenklauw (2m).
Hoe herken je de berenklauw?
Beiden zijn te herkennen aan de witte bloemschermen en de grote behaarde bladeren. De reuzenberenklauw heeft ook herkenbare rode vlekken op de stengel. De plant komt vaak voor langs de waterkant en in bermen en wordt steeds vaker gezien in stedelijk gebied.
Brandwonden
De grote boosdoener is het sap van de berenklauw. Het is fototoxisch en maakt de huid (en ook het oogoppervlak) gevoelig voor zonlicht. Als een hond in aanraking komt met het sap zullen er na ongeveer 24 uur rode, jeukende vlekken of blaasjes ontstaan. Dit proces zet zich voort en er zullen zelfs zwellingen een blaren ontstaan die op brandwonden lijken. De genezing duurt gemiddeld 1 à 2 weken. Als het sap in de ogen terechtkomt, kan de hond hier zelfs blind van worden.
Foto’s: Hond Doefus van Anita van Dam met ‘brandwonden’ van de Berenklauw op zijn snuit.
Anita van Dam: “Doefus is echt door een hel gegaan. Hij is 3 dagen helemaal apathisch geweest van de derdegraads brandwonden van de berenklauw en kreeg zelfs een injectie tegen een eventuele shock.”
EHBO
Blootstelling aan zonlicht zo snel mogelijk beperken en spoelen met lauw water. Neem voor de zekerheid contact op met je dierenarts om pijn en littekenweefsel beperken.
TIP
Zie je deze plant groeien bij een losloopgebied of een hondenuitlaatveld, dan kun je hiervan melding maken bij je gemeente en vragen of ze de planten willen laten verwijderen.
Tip 2: warmte
Periode: maart tot september
Honden raken snel oververhit, omdat ze de warmte niet zo makkelijk kwijt kunnen als mensen. Dit kan zelfs een fatale afloop hebben!
- Zorg ervoor dat er altijd water en schaduw in de buurt is.
- Ga niet wandelen, hardlopen of fietsen met je hond als het warmer is dan 20°C. Probeer dit zoveel mogelijk in de vroege ochtend of laat in de avond te doen.
- Laat je hond NOOIT achter in de auto als het warm is.
De temperatuur in een auto kan binnen 10 minuten oplopen tot 50 à 60°C,
de hond zal oververhit raken en kan zelfs sterven! Ook de ramen op een kier zetten helpt niet!
Lees meer over honden en warmte
Tip 3: teken
Periode: maart tot oktober
Zodra de temperatuur boven de 8-10 °C komt, worden teken actief en zul je in die periode extra oplettend moeten zijn. Het duurt gemiddeld 24 uur voor een teek zich vastbijt, dus er is een grote kans dat je de teek gewoon ziet lopen en zo uit de vacht van je hond kan plukken! Controleer je hond daarom na iedere wandeling, zo kun je veel ellende besparen.
Lees alles over teken in Help, mijn hond heeft een teek!
Tip 4: blauwalg
Periode: mei tot september
Blauwalgen zijn microscopisch kleine organismen die vooral in zoet, stilstaand water voorkomen bij hoge temperaturen. Ze kunnen giftige stoffen afscheiden welke tot veel irritatie en misselijkheid kunnen zorgen. Besmetting vindt plaats door inslikken van besmet water en bij honden gebeurt dat ook als ze hun vacht schoonlikken na het zwemmen in besmet water. Meer informatie over blauwalgen vind je in het artikel Is blauwalg gevaarlijk voor je hond?
Foto bron: wikipedia.
Hoe herken je blauwalg?
Over het algemeen is het goed te herkennen vanwege de kleur, deze varieert wel en is niet altijd blauw. Het kan soms heel lichtblauw zijn (bijna wit) tot groen, turquoise en soms zelfs roodbruin. Als de blauwalg zich nog in een beginstadium bevindt dan kun je het makkelijk over het hoofd zien. Let dan goed op kleine drijvende ‘vlokken’ in het water van de ‘Aphanizomenon flos-aquae’. Je bent natuurlijk helemaal zeker van je zaak als er waarschuwingsbordjes bij het water staan.
Klachten
Mensen ervaren o.a. irritaties aan ogen, oren, huid en slijmvliezen, hoofdpijn, misselijkheid, koorts en diarree. Gemiddeld houden deze klachten 5 dagen aan. Honden zullen vergelijkbare klachten hebben. Op de lange termijn kan blauwalg zelf schade aan het zenuwstelsel veroorzaken.
Actuele informatie over besmet én veilig zwemwater is te vinden op www.zwemwater.nl
Lees meer over zwemmen met je hond en honden, water en veiligheid
Tip 5: eikenprocessierups
Periode: half mei tot half augustus
Ook bij honden kunnen de brandharen van processierupsen voor irritatie zorgen. De haren hebben weerhaakjes die makkelijk kunnen binnendringen en binnen enkele uren al voor heftige reacties kunnen zorgen. Een hond hoeft in principe de rupsen niet eens aan te raken om last van de brandharen te krijgen, want deze haartjes zweven ook door de lucht en kunnen zo alsnog klachten veroorzaken aan ogen en luchtwegen.
-
- Dierenkliniek Putten: ALARM! Pas op de eikenprocessierups!
Foto’s bron: wikipedia. Bekijk ook een foto van een hond die in aanraking is geweest met een processierups.
Hoe herken je deze rups?
De rups heeft lange brandharen en is eigenlijk ooit alleen. Als je een grote groep of rij (een processie) rupsen bij elkaar ziet op de stam van een Eik dan is de kans groot dat het Eikenprocessierupsen zijn. Meestal vind je in de buurt ook het nest wat ze zelf gesponnen hebben. Hierin bevindt zich het ‘afval’ (poepjes, haren, velletjes etc) van de rupsen.
Klachten
Vanwege de vacht zal een hond minder snel last krijgen van huidklachten, maar op kalere plekken zoals de buik kunnen toch pijnlijke, rode bultjes en blaasjes verschijnen die jeuken. Heftig krabben verergert het probleem, want de haartjes worden daardoor verspreid over een groter oppervlak en de blaasjes kunnen open gaan en ontsteken. Mochten er haren van de processierups in de ogen van een hond komen, dan levert dit binnen een paar uur een heftige reactie op; zwelling, roodheid, jeuk en in sommige gevallen met ontstekingen. Neem contact op met je dierenarts als de klachten lang aanhouden. Bij inademing kunnen de brandharen ook irritatie geven aan de luchtwegen, met name neus, keel en het bovenste gedeelte van de luchtpijp.
EHBO
Huid goed wassen en ogen spoelen met water. Meestal verdwijnen de klachten vanzelf, maar als je hond er na een aantal dagen nog merkbaar last van heeft dan is het raadzaam contact op te nemen met je dierenarts.
Tip 6: jonge dieren in de natuur
Periode: ongeveer vanaf maart
Het is niet voor niets dat in veel natuurgebieden honden verplicht aangelijnd moeten worden in het broedseizoen. Alle broedende inheemse vogels (en hun eieren) zijn wettelijk beschermd. Honden kunnen broedende vogels, maar ook wilde dieren die zwanger zijn of jongen hebben verstoren en opjagen, wat niet alleen nare gevolgen kan hebben voor het wild, maar ook voor de hond zelf.
Er zijn gevallen bekend van honden die werden aangevallen door wilde zwijnen en zelfs ganzen, omdat ze (heel terecht) hun jongen wilden beschermen. Zo werden in 2015 meerdere honden aangevallen door wilde zwijnen op de Eder Heide. Bedenk dat een zwijn een snelheid kan behalen van wel 50 km/u!
Ook in wolvengebied is het verstandig je hond aan te lijnen. Welpen worden in het voorjaar (april-mei) geboren en de ouders zullen de welpen beschermen bij bedreiging.
Wees dus verstandig en lijn je hond aan in deze periode, ook voor de veiligheid van je hond!
Tip 7: hooikoorts (atopie)
Periode: maart tot oktober (met slechts enkele pollen in februari en november)
Ook honden kunnen last hebben van hooikoorts. Het uit zich alleen anders dan bij mensen. Honden reageren niet door te niezen en krijgen ook geen loopneus. Honden krijgen vooral veel jeuk, wat zelfs kan leiden tot excessief krabben en haren uit trekken.
Klachten
- jeuk aan met name de zijkanten, snuit, oren, oksels en en achterkant
- terugkerende oorinfecties
- irritatie en infecties aan de huid, rood van kleur
- irritatie en jeuk aan de ogen, opgezwollen en rood
- irritatie bij de voetzolen
EHBO
Wat je zelf kunt doen om de hond te helpen:
- geef je hond Omega 6 en 3 olie, dit zorgt voor een gezondere huid en kan irritatie voorkomen of beperken
- zorg ervoor dat de vacht schoon blijft en er geen pollen of ander vuil in blijft zitten wat nog meer kan gaan irriteren, doe dit voorzichtig met een borstel of met een natte handdoek
Bespreek met je dierenarts wat je het beste kunt doen. Er kan eventueel een huidallergietest gedaan worden om te ontdekken waar de hond precies allergisch voor is. De hond kan medicatie krijgen tegen de allergie en de jeuk.
Lees in dit artikel op Doggo.nl nog meer over allergieën bij honden.
Tip 8: adderbeten
Bij warm weer is het risico op een beet veel groter als bij koud weer. Omdat adders graag zonnen maar ook omdat ze dan sneller zijn. Adders zijn te herkennen aan de donkere zigzagstreep die over de rug loopt. De mannetjes zijn grijs gekleurd, de vrouwtjes bruin. Op het kaartje hiernaast kun je zien waar adders in Nederland voorkomen. Bron: RAVON
Klachten
De eerste symptomen zijn pijn, oedeem (vochtophoping, zwelling), hematoomvorming op de plek waar gebeten is. Deze klachten treden meestal al binnen een aantal minuten op. Indien het gif direct in de bloedbaan terecht is gekomen leidt dit tot acute shock , meestal met de dood als gevolg.
EHBO
Je ziet in het gebeten lichaamsdeel 2 gaatjes die ongeveer 1 cm van elkaar staan. Soms met wat stropperig vocht er op (het gif) Meestal word de hond in de neus gebeten. Zorg ervoor dat de hond rustig blijft zodat de bloesomloop niet versneld wordt. Direct Reactine geven en met grote spoed naar de dierenarts voor een breed werkende antibiotica, cortison, een tube (beademingsbuisje) in de keel zodat bij zwelling van de luchtwegen de ademhaling door kan gaan. Eventueel een pijnstiller en/of een kalmerende injectie.
Op deze website vind je praktische richtlijnen voor de behandeling van een adderbeet.
Meer informatie over slangenbeten is lezen op de website van Dierenkliniek Delfland.
Met dank aan Yvette van Veldhuijsen voor deze informatie.
Tip 9: grasaren
Grasaren lijken onschuldig, maar ze kunnen veel ongemak en pijn veroorzaken en kunnen zelfs de dood tot gevolg hebben. Als grasaren in de vacht terecht komen, kruipen ze steeds dieper en kunnen ze zelfs de huid indringen met pijn en een ontsteking als gevolg. Vaak kruipen ze bij honden tussen de tenen. Ook komen ze soms in oren, ogen, neus, keel en longen terecht. Houd in de gaten of je hond veel niest of met zijn hoofd schudt, dit zou kunnen betekenen dat hij last heeft van een grasaar.
Lees in dit artikel op Doggo.nl nog meer over de gevaren van grasaren.
Tip 10: zandvliegen
Periode: mei tot oktober
In Nederland zul je niet snel zandvliegen tegen komen, maar als je op vakantie gaat naar Zuid-Europa dan is de kans er wel. De zandvlieg komt voor op een hoogte van 100-800 m in de buurt van water en wordt in de schemering actief.
De zandvlieg kan een parasiet bij zich dragen en deze overbrengen wanneer hij een hond steekt. Het slachtoffer kan de zelfs dodelijke ziekte Canine Leishmaniose krijgen. De parasiet komt in de huid terecht en kan daar jaren verblijven en zich vermeerderen. Via de bloedbaan tast deze de lymfeklieren, huid, lever, milt, nieren en beenmerg aan.
Hoe herken je de zandvlieg?
Eigenlijk is het geen vlieg, maar een klein mugje ter grootte van 2-3 mm. Het mugje is niet te horen, dus des te verradelijker.
Klachten (die pas jaren later tot uiting kunnen komen)
- kale plekken op de huid en schilfers op o.a. snuit en de oren
- verminderde eetlust (hond kan daardoor zelfs gewicht verliezen)
- vergrote lymfeklieren
- afwijkingen aan voetzolen en nagels
- diarree
- pijnlijke gewrichten (hond loopt moeilijk)
- bloedneuzen
- ontstekingen aan de ogen
EHBO
Achteraf kan eigenlijk alleen de dierenarts iets doen. D.m.v. bloedonderzoek kan de dierenarts zien of de hond Leishmaniasis heeft. Probeer er z.s.m. bij te zijn, want als de organen beschadigd raken dan wordt behandeling moeilijker. Ook bestaat er (2013) nog geen vaccin.
Voorkomen is beter dan genezen
- houd je hond binnen zodra het gaat schemeren
- gebruik een insectenwerende halsband, bijvoorbeeld van Scalibor
In de media
Italiaans flmpje van een hond die in aanraking is geweest met de giftige dennenprocessierups.
