Halsband, tuig en jachtlijn vergeleken

Keuzestress…

Op het moment dat je met je hond aan de wandel gaat, zal hij aangelijnd moeten kunnen worden. In de dierenwinkels zijn een keur aan verschillende tuigages te vinden. Halsband, slipketting, prikband, tuigje, half-check, jachtlijn, er zijn heel veel verschillende manieren om met je hond aan de lijn te lopen. En dan moet je dus gaan kiezen…

Kies een methode die én praktisch én diervriendelijk is. Van de eerst genoemde opties, blijven er dan eigenlijk maar drie over, namelijk de halsband, het tuigje en de jachtlijn. Elke methode heeft zijn eigen plussen en minnen en zo kan het zijn dat de methode die voor de ene hond heel goed werkt, minder geschikt is voor de andere hond.

Halsband

Voordeel

Een halsband omvat de nek van de hond. Omdat er alleen tuigage om de nek ligt, weet je zeker dat je hond niet belemmerd wordt in zijn lichaamsgebruik.

Nadeel

Dat er alleen tuigage om de nek ligt, is dus zeker een voordeel, maar het levert ook een groot nadeel op. Op het moment dat je hond een keer hard aan de lijn trekt, zullen al die krachten opgevangen moeten worden door de nek, dat is tenslotte het deel van het lichaam waar de halsband omheen ligt.

De nek is een regio waar veel kwetsbare weefsels liggen, denk maar aan de nekwervels, de luchtpijn, bloedvaten en zenuwen. Door hard aan de lijn te trekken, kan je hond een nekblessure oplopen. Als je hond snel de neiging heeft om aan de lijn te trekken, is een halsband daarom waarschijnlijk niet de meest ideale oplossing.

Pups

Bij pups wil je een lichtgewicht halsbandje gebruiken met erg kleine gespen. Ook het lijntje dat je aan de halsband klikt, moet beschikken over een hele kleine musketon. Grote sluitingen en musketonnen zorgen niet alleen voor te veel gewicht, maar nemen ook zoveel ruimte in dat ze tegen de boeggewrichtjes van je pup kunnen stoten tijdens het lopen. Een gesp of musketon die bij elke pas tegen een schouder aan stoot, voelt uiteraard niet fijn voor je pup en dus zal hij zijn houding veranderen om het vervelende gevoel te voorkomen.

Foto’s: links een Y-tuig, rechts een tuig met een horizontale borstband

Hondentuigjes

Een tuigje omvat de borstkas van de hond. Op het moment dat je hond aan de lijn trekt, worden de krachten over de hele borstkas verdeeld, wat minder schadelijk is dan wanneer hij trekt met een halsband om. Er zijn veel verschillende soorten, maten en modellen van tuigjes. Er bestaat niet één tuig dat elke hond past. Welke pasvorm het best past bij jouw hond hangt af van zowel lichaamsbouw als persoonlijke voorkeur van je hond.

Grofweg kunnen tuigjes ingedeeld worden in de zogenaamde Y-tuigjes en tuigjes met een horizontale borstband.

Y-tuigje

De Y-tuigjes danken hun naam aan hun model: de twee bandjes die vanaf de rug, aan weerszijden van de nek naar het borstbeen lopen nemen de vorm aan de letter Y. Een Y-tuig laat de boeggewrichten vrij, waardoor de hond niet belemmerd wordt in de bewegingsvrijheid van zijn voorpoten. De bandjes van het tuig komen op de punt van het borstbeen samen, lopen vervolgens over het borstbeen en eindigen op de buikband van het tuig. Sommige honden vinden het niet prettig dat er een band over het borstbeen loopt, het kan ze een opgesloten gevoel geven en dan is een ander model tuig een betere oplossing.

Tuig met een horizontale borstband

Een tuig met een horizontale borstband is heel makkelijk om te doen: hij wordt over de kop van de hond geschoven, er gaat een buikband onder de buik door en deze wordt met een gesp dicht geklikt. De horizontale band loopt voor de boeg langs en loopt daarbij over de schoudergewrichten van de hond. Als de hond een voorpoot naar voren plaatst, komt er dus druk van de borstband op het schoudergewricht van die poot. Dit hoeft geen probleem te zijn als de hond niet of nauwelijks aan de lijn trekt, maar het kan wel voor een belemmering van de bewegingsvrijheid zorgen als de hond continu druk op de lijn neemt.

Aan de tuigjes bevinden zich een of meerdere ringetjes waar je je lijn aan vast kunt klikken. Bij de tuigjes waar maar één ring aan zit, bevindt deze zich meestal boven op het ruggedeelte. In het meest ideale geval ligt dit ringetje niet op de rug van je hond, maar ligt hij op het materiaal van het tuigje. Je kunt je voorstellen dat het voor je hond niet prettig aanvoelt als die metalen ring, met daaraan vast de musketon van je lijn, op de wervelkolom ligt. Sommige honden vinden dit zo vervelend dat ze óf scheef gaan lopen zodat het tuigje scheef zakt óf weigeren het tuigje aan te krijgen. Een eventuele tweede ringetje bevindt zich vaak voorop het tuig, ter hoogte van de boeg van je hond. Deze is goed te gebruiken als je hond de neiging heeft om aan de lijn te trekken. Door de lijn aan het voorste ringetje vast te maken, kun je je hond makkelijker uit de situatie halen waarin hij trekt.

Passen en meten

Zoals gezegd bestaat er niet een soort model tuig dat alle honden goed past. De breedte, grootte en schouderligging bepalen welk tuig voor jouw hond het meest ideaal is. Neem je hond dus mee naar de dierenwinkel als je een tuigje wilt aanschaffen. Door verschillende tuigjes om te doen, kom je er het snelst achter wat jouw hond het beste past.

Het ideale tuig geeft geen druk op de luchtpijp, ontneemt de schouders de bewegingsvrijheid niet, zit ruim genoeg achter de ellebogen zodat de voorpoot zijn bewegingsvrijheid naar achter behoudt en eindigt met de buikband op het borstbeen.

Sommige tuigjes hebben hun buikband heel ver naar achteren liggen. Dit heeft als voordeel dat je hond er moeilijker uit kan ontsnappen, maar als je hond dan druk op de lijn neemt, wordt de buikband in de buik getrokken. Je kunt je voorstellen dat dit niet prettig aanvoelt.

Anti-trektuigje een wondermiddel?

Naast de net genoemde tuigjes, zijn er ook zogenaamde ‘anti-trektuigjes’ te koop. Hoewel de fabrikant anders doet vermoeden, zijn dit geen wondermiddelen om je hond van het trekken aan de lijn af te krijgen. Het kan een (tijdelijke) oplossing zijn om een probleem met trekken aan de lijn te doorbreken, maar gebruik dit soort tuigjes alleen onder begeleiding van een kundige instructeur of gedragstherapeut!

Een anti-trektuig zal zonder training geen verbetering van het trekken aan de lijn geven. De meeste honden blijven zich met zo’n tuig net zo gedragen als zonder. Trekt een hond echter veel aan de lijn, terwijl hij een anti-trektuig om heeft, dan kan hij zichzelf blesseren. De anti-trektuigen geven namelijk vaak druk op gevoelige plekken van het hondenlichaam. Het idee erachter is dat de hond wel stopt met trekken als het maar onaangenaam genoeg aanvoelt, maar de praktijk wijst anders uit. Verkeerd gebruik kan veel kwaad doen en je probleem doen verergeren in plaats van verbeteren!

Jachtlijn

Een jachtlijn is eigenlijk de simpelste manier om je hond aan te lijnen: het is een lijn die eindigt in een lus en die lus leg je om de nek van je hond.

Let wel op: bij een goede jachtlijn zitten er twee zogenaamde ‘stops’ aan de lijn en deze stops moeten goed zijn afgesteld om van een jachtlijn een hondvriendelijke aanlijnmethode te maken.

Er is een stop om te zorgen dat de lus niet te klein kan worden (en dus om te voorkomen dat je jachtlijn een sliplijn wordt) en een om te zorgen dat je lus niet te groot wordt (en dus om te voorkomen dat de lus zo groot wordt, dat de lijn ongewenst af gaat). Er worden ook jachtlijnen verkocht met maar één stop. Die stop is om te voorkomen dat de lus te groot wordt en je hond de lijn dus af kan stropen. Jachtlijnen met maar één stop wil je niet gebruiken, want dan is het eigenlijk gewoon een sliplijn. Druk op de lijn betekent dan, dat je de luchtpijp van je hond dichttrekt.

Een jachtlijn gaat om als de hond aan de lijn moet lopen en gaat helemaal af op het moment dat de hond los mag lopen. Omdat de hond dus helemaal niets om heeft als hij losloopt, loopt hij daarbij ook niet het risico dat hij met een halsband of tuig achter een tak of iets dergelijks blijft haken. Alleen: op het moment dat je je hond loslaat, loopt hij dus helemaal ‘bloot’ en is hij ook in geval van nood, niet even snel bij zijn halsband te pakken. Ga pas een jachtlijn gebruiken vanaf het moment dat je hond 100% reageert wanneer je hem roept om te komen.

And the winner is…

Zowel halsband, tuig als jachtlijn hebben dus elk hun eigen plussen en minnen, maar welke is nu de beste? Er moet er toch één de winnaar zijn? Maar nee, in dit geval is er geen winnaar. De enige die bepaalt welke van de drie het beste is, is jouw hond. Wat is zijn lichaamsbouw? Heeft hij lichamelijk klachten waar we rekening mee moeten houden? Wat voor werk/trainingen doe je met hem? En last but not least: waar geeft jouw hond de voorkeur aan?

Heel vaak zijn honden vrij uitgesproken wat ze het liefste dragen tijdens het wandelen, dus door het een en ander uit te proberen kun je heel snel ontdekken waar jouw hond zich het prettigst bij voelt. Tuigage wat voor de ene hond de perfecte oplossing is, kan dus voor de ander een hele slechte keuze zijn. Kies dus niet voor een bepaalde tuigage omdat iedereen op de hondenschool daarmee loopt, of omdat de buurvrouw er zo enthousiast over is. Kijk naar je eigen situatie om te bepalen waar jouw hond behoefte aan heeft.

Inkoppertje

Het ligt heel erg voor de hand en iedereen weet het natuurlijk, maar toch hoort het bij de volledigheid van dit artikel: een hond moet leren hoe hij netjes aan de lijn mee moet lopen. Een hond weet niet dat het de bedoeling is dat hij niet trekt aan de lijn, dat zullen wij hem moeten uitleggen

En zoals we niet willen dat de hond trekt aan de lijn, zo moeten wij als begeleiders ook niet trekken aan de lijn… Helaas zie je het nog regelmatig als je over straat loopt en je ziet mensen wandelen met hun hond: de hond stopt om te snuffelen en de eigenaar geeft een ruk aan de lijn om de hond weer aan het lopen te krijgen. Of de hond blaft naar een hond aan de andere kant van de straat en de eigenaar reageert door een aan de lijn te rukken om de hond te corrigeren.

Ten eerste kan je hond uiteraard blessures oplopen door deze acties, maar bovenal: hij leert er niets van. Uitleggen aan je hond wat wél de bedoeling is, heeft veel meer effecten dan het afstraffen van gedrag dat je niet wilt zien. Zoals we bij Doggo.nl zeggen: ‘In dog training, jerk is a noun, not a verb!’

Meer weten?

Osteopaat Martine Burgers en etholoog/trainer Sam Turner schrijven op dit moment een boekenserie, waarin zij je meenemen in hun visie op het begeleiden van een hond gedurende zijn leven. In drie delen worden de verschillende levensfases van de hond beschreven:

1: Elke pup een goede start
2: Je puber goed op pad
3: Je senior vervolgt zijn weg

Wat deze serie onderscheidt van andere boeken over (jonge) honden, is dat er zowel met een trainingstechnische, als met een therapeutische blik gekeken en geschreven is. Doordat de osteopaat en trainer hun krachten bundelen, krijgt je pup de grootst mogelijke kans om uit te groeien tot een gezonde, goed in balans zijnde hond die met veel zelfvertrouwen door de wereld gaat. Wanneer je de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling en belastbaarheid van je hond in acht neemt bij de opvoeding en wanneer je trainingsuitdagingen biedt, kun je het maximale resultaat behalen.

Boek 1: Elke pup een goede start

In boek 1 ‘Elke pup een goede start’ bespreken Martine en Sam de ontwikkelingsfases van de pup. Vanaf de dracht tot de leeftijd van zes maanden wordt je meegenomen in hun mentale en fysieke ontwikkeling. Hoe groeit de pup? Hoe leert de pup? Hoe signaleer je dat je pup meer of andere begeleiding nodig heeft? En hoe kun je je begeleiding zo optimaliseren dat je pup zijn beste zelf kan zijn en zo goed mogelijk kan functioneren in onze maatschappij?